Xlorofil (yun. χλωρός - xloros - yaşıl + φύλλον - fillon - yarpaq) bitki hüceyrələrində fotosintez prosesində iştirak edən, onlara xarakterik yaşıl rəng verən mürəkkəb üzvi birləşmədir. Yəni, bitkilərin günəş enerjisindən istifadə edərək karbon qazını və suyu şəkərə və oksigenə çevirmələrinə kömək edən əsas "motor"dur.
Xlorofil molekulu, bir maqnezium atomunu öz ətrafında birləşdirən porfirin halqası əsasında qurulmuşdur. Bu halqanın kimyəvi quruluşu hemoqlobindəki heme qrupuna bənzəyir, lakin mərkəzdə dəmir atomunun yerində maqnezium atomu yerləşir. Bu kiçik fərq, xlorofilin qırmızı qan hüceyrələrindəki oksigen daşıyıcı funksiyası əvəzinə, günəş enerjisini udmaq və fotosintez prosesini həyata keçirmək funksiyasını yerinə yetirməsini təmin edir.
Xlorofilin müxtəlif növləri mövcuddur, ən çox yayılanları xlorofil a və xlorofil b-dir. Bunlar bir-birindən kimyəvi quruluşlarında kiçik fərqlərə malikdirlər və fərqli dalğa uzunluğunda işığı daha effektiv şəkildə udurlar. Bu, bitkilərin günəş spektrinin daha geniş bir hissəsini istifadə etməsinə imkan verir.
Xlorofil yalnız bitkilərdə deyil, həm də bəzi bakteriya və yosun növlərində də tapılır. Onların fotosintetik proseslərdə rolu eyni qalır – günəş enerjisini kimyəvi enerjiyə çevirmək. Xlorofilin tədqiqi bitki fiziologiyası, ekologiya və biokimya sahələrində mühüm elmi əhəmiyyətə malikdir. Bundan əlavə, son illərdə xlorofilin sağlamlıq üçün müxtəlif faydaları araşdırılır, məsələn, antioksidan və iltihab əleyhinə təsirləri.