Xromosom [yun. chroma – rəng və soma – cisim] – biologiyanın əsas anlayışlarından biri olub, hüceyrə nüvəsində yerləşən və irsi informasiyanın daşıyıcısı olan uzun, nazik, ipəkvari quruluşlardır. Adından da göründüyü kimi ("rəngli cisim"), xromosomlar müəyyən boyayıcı maddələrlə boyandıqda mikroskop altında aydın şəkildə görünürlər. Bu, onların tərkibindəki DNT-nin (dezoksiribonuklein turşusu) xüsusiyyətləri ilə bağlıdır.
Hər bir xromosom özündə minlərlə gen daşıyır. Genlər isə orqanizmin bütün xüsusiyyətlərini, xarici görünüşündən tutmuş metabolik proseslərinə qədər, müəyyən edən irsiyyət vahidləridir. Xromosomların sayı və forması müxtəlif növlərdə fərqlidir, lakin hər bir növ üçün xarakterikdir. Məsələn, insan hüceyrələrinin nüvəsində 23 cüt, ümumilikdə 46 xromosom var. Bu cütlərin 22-si autosomlar (cinsə aid olmayan xromosomlar), qalan bir cüt isə cinsi xromosomlardır (XX qadınlarda, XY kişilərdə).
Xromosomların quruluşu olduqca mürəkkəbdir. Onlar DNT-nin histon adlı xüsusi zülallarla birləşərək sıx bir şəkildə sarılması nəticəsində əmələ gəlir. Bu sarılma prosesi xromosomların hüceyrə bölünməsi zamanı düzgün paylanmasını təmin edir. Xromosomların bu mürəkkəb təşkili onların həm qorunmasını, həm də gen ifadəsinin tənzimlənməsini təmin edir.
Xromosomların öyrənilməsi genetika, sitologiya və digər biologiya sahələrinin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Xromosomlardakı dəyişikliklər (mutasiyalar) irsi xəstəliklərə, genetik pozuntulara və hətta bəzi xərçəng növlərinə səbəb ola bilər. Müasir genetik mühəndislikdə xromosomlar genetik informasiyanın manipulyasiyası üçün əsas alət rolunu oynayır.