izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Xunxar (farsca mənşəli) sözü, Azərbaycan dilində qaniçən, zalım, cəllad kimi mənaları əhatə edən bir sifətdir. Ancaq bu tərif onun ifadə etdiyi dərin və çoxcəhətli mənanı tam əks etdirmir. Sözün kökünə nəzər salsaq, "qandan doymayan" ifadəsi, yalnız fiziki qan tökülməsi ilə deyil, həm də amansızlıq, qəddarlıq və hədsiz sərtliklə əlaqələndirilə bilər. Xunxar insan yalnız qan tökən deyil, həm də başqalarının əzab-əziyyətindən ləzzət alan, onların acılarından qidalanan bir varlıqdır.

Lüğətlərdəki "yırtıcı" tərifi də xunxarın təbiətini qismən açıqlayır. Yırtıcı heyvan kimi, xunxar da öz qurbanlarını amansızcasına ovlayır, onlara rəhm etmir. Lakin bu tərif onun psixoloji və sosial aspektlərini tam əhatə etmir. Xunxar, öz qüdrətini nümayiş etdirmək üçün, gücsüzlərə qarşı qəddarlıq göstərir, onların müqavimətini qıraraq öz üstünlüyünü sübut etməyə çalışır.

Əsərlərdə rast gəldiyimiz “Xunxar olan əfradi-bəni-növ’ünə daim; Bu vəhşiyü ğürranlarına şükr, xudaya!” misrası, xunxarın öz qəddarlığına belə bir mənalı şəkildə şükür etdiyini göstərir. Bu, onun öz hərəkətlərinin fəsadlarından xəbərsiz olmasını, ya da onları qəbul etməsini ifadə edir. Beləliklə, xunxar yalnız qəddar deyil, həm də mənəvi cəhətdən pozulmuş, əxlaqdan məhrum bir varlıqdır.

Yekun olaraq, xunxar sözünün mənasını sadəcə "qaniçən" və ya "zalım" olaraq tərif etmək kifayət deyil. Bu sözün ifadə etdiyi amansızlıq, qəddarlıq, hədsiz sərtlik və mənəvi pozğunluq, onu daha mürəkkəb və çoxşaxəli bir anlayış kimi təqdim edir. Sözün tarixi kökləri, ədəbiyyatdakı istifadəsi və çağırış etdiyi emosional təsir onun dilin zənginliyini və ifadə imkanlarını göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz