izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İkicinsli sözü həm heyvanlar, həm də bitkilər aləmində cinsiyyət xüsusiyyətlərinin bir orqanizmdə həm dişi, həm də erkək əlamətlərinin birlikdə mövcudluğunu ifadə edir. Başqa sözlə, ikicinsli orqanizmlər həm yumurta hüceyrələri (dişi cinsiyyət hüceyrələri), həm də sperma hüceyrələri (erkək cinsiyyət hüceyrələri) istehsal edə bilir. Bu hal, hermafroditizm adlanır.

Heyvanlar aləmində ikicinsliliyin yayılma dərəcəsi fərqlidir. Bəzi növlərdə ikicinslilik normal haldır və hətta öz-özünü mayalandırma ilə çoxalma qabiliyyəti vardır. Digər növlərdə isə ikicinslilik nadir hallarda müşahidə olunur və əsasən genetik mutasiyaların nəticəsidir. İkicinsli heyvanların çoxalması müxtəlif yollarla baş verə bilər: öz-özünü mayalandırma, fərqli ikicinsli fərdlərlə qarşılıqlı mayalanma (bu halda, hər iki fərd həm yumurta, həm də sperma hüceyrələri mübadiləsi edir) və ya bəzi hallarda cinsiyyətlərin dəyişməsi.

Bitkilər aləmində isə ikicinslilik daha geniş yayılmışdır. Çiçəklər əsasən ikicinsli və ya bircinsli olur. İkicinsli çiçəklər həm dişi (pistil), həm də erkək (staminalar) reproduktiv orqanları özündə birləşdirir. Turşəng fəsiləsinin nümayəndələri kimi bəzi bitki növlərində ikicinsli çiçəklər əsas xüsusiyyətdir. Bununla belə, bitkilərdə öz-özünü mayalandırma daha az yayılmışdır və çox vaxt kross-mayalanma (fərqli fərdlərin çiçəkləri arasında tozlanma) üstünlük təşkil edir. Bu, genetik müxtəlifliyin qorunmasına kömək edir.

Ümumiyyətlə, ikicinslilik təbiətin maraqlı və mürəkkəb bir hadisəsidir və canlıların çoxalma strategiyalarında müxtəlif adaptasiyaları əks etdirir. Araşdırmalar göstərir ki, ikicinslilik ətraf mühitin dəyişkən şərtlərinə uyğunlaşma, resurslardan daha effektiv istifadə və çoxalma ehtimalının artırılması kimi üstünlüklər təmin edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz