İlham, ərəb mənşəli bir söz olub (إلهام - ilham), yaradıcılıq prosesinin əsasını təşkil edən, insanı hərəkətə gətirən, düşüncə və duyğularını qüvvətləndirən mistik bir təcrübəni, ruhani bir ilhamlanmanı ifadə edir. Sadəcə “ruhlanma” və ya “təb” sözləri ilə ifadə edilməkdən daha çox mənaya malikdir.
İlham, yaradıcılıq zamanı ani və ya tədricən ortaya çıxan, bədii, elmi və ya digər sahələrdə yeni fikirlər, kəşflər, əsərlər yaratmaq üçün güclü bir qüvvə kimi təsvir oluna bilər. Bu, sadəcə bir hisslər dalğalanması deyil, həm də zəkanın, təxəyyülün və intuisiyanın güclü bir birgə fəaliyyətidir. İlham, insanı adi düşüncə çərçivəsinin xaricində düşünməyə, yenilikçi həllər tapmağa və yaradıcılığın zirvəsinə qalxmağa təşviq edir.
İlhamın mənbəyi haqqında müxtəlif fərziyyələr mövcuddur. Bəziləri onu ilahi bir qüvvəyə, bəziləri isə özünəməxsus bir daxili potensiala bağlayırlar. Hər halda, ilhamın təsiri qüvvətli və dərindir. O, insanlara böyük əsərlər yaratmağa, dünyanı dəyişən kəşflər etməyə və həyatlarını daha mənalı etməyə imkan verir. İlhamın gəlişi gözlənilməz ola bilər, lakin yaradıcı şəxsiyyətin davamlı çalışması, öz üzərində işləməsi, araşdırmaları və təcrübələri ilhamın qapılarını açmağa kömək edə bilər.
Ümumiyyətlə, "ilham" sözü yaradıcılıq prosesinin sirrini, onun mistik və fövqəladə tərəfini əks etdirir. Sadəcə bir vəziyyət deyil, həm də bir proses, bir səyahət, bir kəşfdir. Bu səyahətin hədəfi isə yeni bir şey yaratmaq, dünyaya yeni bir baxış bucağı gətirməkdir.