İllətli sifəti, əsasən bir xəstəliyə, fiziki və ya ruhi bir narahatlığa tutulmuş, əziyyət çəkən şəxs və ya varlıq üçün istifadə olunur. Sadəcə "xəstə" sözünün sinonimi olmaqdan daha geniş bir məna kəsb edir. "İllət" sözünün özündə dərin bir məna gizlənir; o, yalnız səthi bir xəstəlik deyil, bəzən kökündə gizli, müəyyən edilməsi çətin bir səbəbə işarə edir.
Bir insanı illətli adlandırmaq, onun fiziki və ya psixi sağlamlığında ciddi bir problemin olduğunu ifadə edir. Bu problem, bir xəstəlik, bir əlillik və ya hətta bir əxlaqi qüsur ola bilər. Məsələn, "illətli bir ürək" ifadəsi sadəcə ürək xəstəliyini deyil, həm də duyğusal zəifliyi və ya ruhi bir narahatlığı ifadə edə bilər.
Lüğətdəki "xəstə" sözü ilə müqayisədə "illətli" daha çox daxili, gizli bir problemin olduğunu vurğulayır. Xəstəlik açıq-aşkar ola bilər, illət isə daxili və ya gizli bir şəkildə özünü göstərə bilər, bəzən hətta diaqnoz qoyulması çətin ola bilər. Bu səbəbdən "illətli" sözü daha çox ədəbi mənada, poetik ifadələrdə və ya daha ağır hallarda istifadə olunur.
Misal olaraq, "illətli bir ağac" ifadəsi, yalnız xəstəliyin əlamətlərini göstərən bir ağac deyil, həm də daxili bir pozğunluğu, məsələn, kök sistemindəki bir problemi ifadə edə bilər. Beləliklə, "illətli" sözü yalnız bir vəziyyəti deyil, həm də onun altında yatan, bəzən görünməyən səbəbini də əhatə edir.