İllət sözü ərəb mənşəli olub, əsasən "xəstəlik", "azar" mənalarında işlənir. Lakin, sadəcə bir xəstəliyi deyil, daha geniş mənada bədənin normal fəaliyyətini pozaraq narahatlıq yaradan hər hansı bir səbəbi ifadə edir. Bu, fiziki bir xəstəlik ola bilər, məsələn, qrip, soyuqdəymə və ya daha ciddi bir xəstəlik. Ancaq illət, eyni zamanda, psixoloji və ya sosial problemləri də əhatə edə bilər. Məsələn, bir insanın davranışında bir "illət" varsa, bunun səbəbi psixoloji bir problem və ya ətraf mühitin təsiri ola bilər.
Klassik ədəbiyyatda illət sözü tez-tez xəstəlik metaforası kimi işlədilir, bəzən isə daha geniş mənada, bir qüsur və ya çatışmazlıq kimi ifadə olunur. Yuxarıdakı misalda olduğu kimi, "olmaya bir illət ilə fövt" ifadəsi, xəstəlik səbəbindən bir şeyin itirilməməsi üçün arzu-dilək ifadə edir. Bu isə illət sözünün yalnız fiziki narahatlığı deyil, həm də həyatın gedişatını mənfi təsir edən hər hansı bir maneəni ifadə edə biləcəyini göstərir.
Müasir Azərbaycan dilində illət sözü daha çox köhnəlmiş bir ifadə olsa da, ədəbiyyatda və poetik dildə hələ də öz mövqeyini qoruyub saxlayır. Onun zəngin məna çalarları və poetik ifadə qabiliyyəti onu ədəbi əsərlərdə unikal bir vasitə halına gətirir.
Qısaca olaraq, illət sadəcə bir xəstəlik deyil, həm də bir qüsur, bir səbəb, bir maneə ola bilər. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir, amma həmişə bədənin və ya həyatın normal gedişatının pozulması ilə əlaqələndirilir.