izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İntuisiya latın mənşəli bir sözdür və əsasən bir şeyin mahiyyətini incə bir şəkildə dərk etmə, hiss etmə qabiliyyətini ifadə edir. Bu, sadəcə bir duyğu deyil, daha çox zəmindəki məlumatların bilinçaltında işlənməsi və nəticənin ani bir şəkildə ortaya çıxmasıdır. Sanki bir şeyin doğru olduğunu, ya da yanlış olduğunu hiss edirsiniz, bunun üçün heç bir məntiqi izah verə bilməsəniz də.

İntuiyanın əsas xüsusiyyəti onun sürət və dəqiqliyidir. Məntiqi düşüncə prosesləri uzun zaman tələb edərkən, intuisiya ani bir ilham kimi ortaya çıxır. Bu ilham həmişə doğru olmaya bilər, amma tez-tez dəqiq nəticələr verir, xüsusən də insanın həmin sahədə uzun illər təcrübəyə malik olması halında. Bu səbəbdən də intuisiya, bəzən "altıncı hiss" kimi də adlandırılır.

Fəlsəfi baxımdan, intuisiya, varlığın təcrübə və məntiqi nəticələr vasitəsilə deyil, bilavasitə dərk edilməsi deməkdir. Bu, bir növ "açıqlamayan" bilikdir; biz nəyə görə belə düşündüyümüzü izah edə bilməsək də, həmin fikrin doğru olduğuna əminik. Bu, əsrlər boyu filosofların marağına səbəb olmuş, müzakirə mövzusu olmuşdur. Bəziləri onu əqli qabiliyyətin bir forması, bəziləri isə əqli olmayan, daha mistik bir qabiliyyət kimi qəbul edirlər.

İntuisiya həm gündəlik həyatda, həm də elmi kəşflərdə mühüm rol oynayır. Bir həkimin xəstənin vəziyyətini doğru qiymətləndirməsi, bir sənətkarın əsərinə mükəmməl toxunuşlar əlavə etməsi, bir sahibkarın riskli bir qərardan uğurla çıxması - bütün bunlar intuisiyanın gücünün nümunələridir. İntuiyanı inkişaf etdirmək üçün, özümüzü və ətrafımızı diqqətlə müşahidə etmək, təcrübə toplamaq və özümüzə etibar etmək vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz