İrinlədici: Bu termin, bakteriya, virus və ya digər mikroorqanizmlərin, eləcə də kimyəvi maddələrin toxumalarda infeksiya və iltihab prosesinə səbəb olaraq irin əmələ gətirmə qabiliyyətini ifadə edir. Sadəcə irin əmələ gəlməsinə səbəb olmaqdan kənara çıxaraq, daha geniş mənada, irinlədici amillər toxumalarda nekroz (ölü toxuma) əmələ gətirərək, bu sahədə ağ qan hüceyrələrinin toplanması və purulent (irinli) eksudat (mayenin, hüceyrələrin və zibil maddələrinin qarışığı) ifrazına səbəb olurlar. Bu proses, immun sisteminin infeksiyaya cavab olaraq aktivləşməsi ilə müşayiət olunur.
İrinin özü, ağ qan hüceyrələri (xüsusilə neytrofillər), ölü toxuma qalıqları, bakteriyalar və mayenin kompleks bir qarışığıdır. İrinlədici amillər bu qarışığın formalaşmasını təmin edən prosesləri aktivləşdirir. Bu amillər arasında bakteriyaların (məsələn, Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes) və digər mikroorqanizmlərin istehsal etdiyi müxtəlif toksinlər və fermentlər mühüm rol oynayır. Bu toksinlər və fermentlər toxuma hüceyrələrini zədələyir və iltihab prosesini gücləndirir.
İrinlədici maddələr tibbdə müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunur, lakin bu, olduqca diqqət tələb edən bir sahədir. Məsələn, bəzi antibiotiklərin təsiri ilə bakteriyaları məhv etməklə irin əmələ gəlməsinin qarşısını almaq mümkündür. Digər tərəfdən, bəzi cərrahi müdaxilələrdə irinin axmasına və yaranın təmizlənməsinə kömək edən irinlədici vasitələr istifadə edilə bilər. Lakin, hər hansı bir irinlədici maddənin istifadəsi həkim nəzarəti altında olmalıdır, çünki düzgün istifadə olunmadığı halda ciddi yan təsirlərə səbəb ola bilər.
Qısacası, "irinlədici" termini sadəcə irin əmələ gətirməyə səbəb olan amili deyil, daha mürəkkəb bir bioloji prosesin təsviridir. Bu prosesin anlaşılması, infeksiyaların müalicəsi və profilaktikası üçün çox vacibdir.