İsmətli sözü Azərbaycan dilində namus, iffət, təmizlik və əxlaqı yüksəkliklə ifadə edən bir sifətdir. Bu, sadəcə cinsi əlaqədən uzaq olmaqdan daha geniş bir məfhumu əhatə edir. İsmətli insan yalnız bədəni deyil, ruhu ilə də təmiz, pak və günahsızdır. O, həyatını əxlaqi prinsiplərə uyğun qurmuş, vicdanlı və dürüst davranışları ilə seçilən bir şəxsdir.
Sözün kökü olan “ismət” özündə təmizlik, toxunulmazlıq, qorunmuşluq mənalarını daşıyır. Beləliklə, ismətli insan həm cəmiyyətin, həm də özünün qoyduğu əxlaqi norma və dəyərlərə sadiq qalan, onları qoruyan və hörmət edən kəsdir. Onun davranışları hörmətə, etibara və inama layiqdir.
Lüğətlərdə verilən “namuslu, həyalı, abırlı, əxlaqlı, təmiz, məsum” kimi sinonimlər, ismətli sözünün zəngin məna dünyasını daha da açıqlayır. Ancaq bu sinonimlər yalnız bir tərəfini əks etdirir. Çünki ismətlilik, həm də daxili bir qüvvə, özünə inam, özünü idarəetmə bacarığı və mənəvi cəsarət tələb edir. İsmətli insan təzyiqlərə, vasvasələrə və cəmiyyətin gözləntilərinə qarşı müqavimət göstərir və öz prinsiplərinə sadiq qalır.
Gülzarın “namuslu və ismətli” olması haqqında olan nümunə cümlə də bu keyfiyyətlərin insanlarda necə yüksək qiymətləndirildiyini göstərir. Bu, onun həyat tərzinin və davranışlarının ətrafdakılar tərəfindən qəbul edilməsini, hörmət görməsini və yüksək səviyyədə qiymətləndirilməsini ifadə edir.