İstənilmək sözü, "istəmək" fellərinin məchul növündəndir və əsasən bir şeyin və ya birinin istənməsi, arzulması, ehtiyac duyulması mənasını ifadə edir. Yəni, hər hansı bir şəxs və ya şeyin başqa bir şəxs və ya qrup tərəfindən istənilməsi, arzulması, ehtiyac duyulması vəziyyətini bildirir.
Bu mənada, "istənilmək" sözü fəal hərəkətin əksinə, passiv bir vəziyyəti ifadə edir. Məsələn, "Yeni bir ev istənilməkdədir" cümləsində, yeni evə olan tələbat, arzu və ya ehtiyac ifadə olunur. Bu tələbatı kimin yaratdığı, hansı səbəbdən yarandığı cümlədə açıq şəkildə göstərilməsə də, özünü bir tələbat kimi göstərir.
Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar əldə edə bilər. Məsələn, "Onun köməyi istənilməkdədir" cümləsində təcili ehtiyac ifadə olunur, halbuki "Bu əsər geniş auditoriya tərəfindən istənilməkdədir" cümləsində geniş yayılma və populyarlıq bildirilir. Birinci halda tələbat daha acil və konkretdir, ikinci halda isə daha ümumi və abstraktdır.
Bundan əlavə, "istənilmək" sözü bəzən "seçilmək", "tercih edilmək" mənalarında da işlənə bilər. Məsələn, "O, müsabiqədə istənilən namizədlər arasından seçildi" cümləsində "istənilmək" sözü "seçilmək" mənasını daşıyır. Bu, sözün kontekstdən asılı olaraq çox yönlü məna kəsb etməsini göstərir.
Nəticə olaraq, "istənilmək" sözü sadəcə "istəmək" felinin məchul halını ifadə etməklə yanaşı, kontekstdən asılı olaraq daha geniş və dəqiq mənaları özündə ehtiva edən zəngin bir leksik vahiddir.