İstintaq, hüquq sisteminin əsas tərkib hissələrindən biri olub, cinayətin törədilməsi ilə bağlı bütün həqiqətin aşkar edilməsinə yönələn mürəkkəb və sistemli bir prosesdir. Sadəcə sorğu-sual və dindirmədən ibarət olmayan istintaq, toplanan dəlillərin, şahid ifadələrinin, ekspertiza nəticələrinin hərtərəfli təhlili və qiymətləndirilməsini əhatə edir. Bu proses, cinayətin kim tərəfindən, necə, nə zaman və hansı səbəblərlə törədildiyinin müəyyən edilməsini, eləcə də cinayətkarın aşkar edilməsini və məsuliyyətə cəlb edilməsini təmin edir.
İstintaqın əsas məqsədi, obyektiv həqiqətin müəyyən edilməsidir. Bu məqsədə çatmaq üçün müxtəlif üsullar tətbiq olunur: şübhəlilərin, şahidlərin və digər şəxslərin dindirilməsi, yerli ərazinin araşdırılması, maddi sübutların toplanması və təhlil edilməsi, ekspertizaların keçirilməsi və s. İstintaq prosesi ədalət prinsiplərinə uyğun olaraq, hər bir tərəfin hüquqlarının qorunması ilə aparılır. Şübhəli şəxsin susma hüququ, vəkil seçmək hüququ və digər əsas hüquqları qorunur.
Tarix boyu istintaq üsulları və texnologiyaları inkişaf etmişdir. Əvvəllər əsasən şahid ifadələrinə və fiziki dəlillərə əsaslanan istintaq, bu gün texnoloji yeniliklərin köməyi ilə daha effektiv və dəqiq nəticələr əldə etməyə imkan verir. DNT analizi, video müşahidə sistemləri, rəqəmli dəlillərin təhlili kimi müasir texnologiyalar istintaq prosesinə yeni imkanlar açır və həqiqətin daha dəqiq müəyyən edilməsinə kömək edir.
Nəticə olaraq, istintaq cinayətlərin açılması, cinayətkarların məsuliyyətə cəlb edilməsi və cəmiyyətin təhlükəsizliyinin təmin edilməsində mühüm rol oynayan mürəkkəb və çoxcəhətli bir prosesdir. Həm hüquqi, həm də texnoloji baxımdan daim inkişaf edən bu sahə, ədalətin yerinə yetirilməsi üçün zəruridir.