İşğal (ər. işğal) – bir dövlətin hərbi qüvvələri tərəfindən digər bir dövlətin ərazisinin qanunsuz olaraq hərbi yolla tutulması və nəzarət altına alınmasıdır. Bu, beynəlxalq hüququn əsas prinsiplərinin kobudcasına pozulmasıdır və hərbi müdaxilənin ən ağır formalarından biri sayılır. İşğal yalnız fiziki nəzarəti əhatə etmir, həmçinin işğalçı dövlətin işğal olunmuş ərazinin siyasi, iqtisadi və sosial həyatına qanunsuz müdaxiləsini də özündə əks etdirir.
İşğalın əsas xüsusiyyətlərindən biri də onun qanunsuzluğudur. Beynəlxalq hüquq, xüsusilə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsi, dövlətlərin ərazi bütövlüyünün toxunulmazlığını qoruyur və hər hansı bir əraziyə qanunsuz hərbi müdaxiləni qadağan edir. İşğalçı dövlət işğal olunmuş ərazinin suverenliyini tanımaqdan imtina edir və öz qanunlarını və idarəetmə sistemini tətbiq etməyə çalışır.
İşğal yalnız hərbi qüvvələrin fiziki mövcudluğu ilə deyil, həm də onların hərəkətləri ilə xarakterizə olunur. Bu hərəkətlər əhalinin repressiya olunması, infrastrukturların dağıdılması, təbii sərvətlərin qanunsuz istismarı və s. ola bilər. İşğalın nəticələri uzunmüddətli və dağıdıcı ola bilər, əhalinin həyatını, iqtisadiyyatını və sosial quruluşunu dərin şəkildə mənfi təsir edir.
Tarix boyu çoxsaylı işğallar baş vermiş və bunlar böyük insan itkilərinə, mədəniyyətin məhv edilməsinə və uzun müddət davam edən siyasi və sosial problemlərə səbəb olmuşdur. “Aprel işğalı” kimi terminlər spesifik hadisələrə işarə edərək, tarixin bu qaranlıq səhifələrini xatırladır və belə hadisələrin bir daha təkrarlanmaması üçün dərs çıxarılmasını tələb edir.