İşlənilmə sözü "işlənilmək" fellərinin isim halındadır və bir şeyin işlənmə prosesini, nəticəsini və ya həmin prosesə məruz qalmasını bildirir. Sadəcə "işlənmiş olma" vəziyyətini deyil, həm də bu vəziyyətə gətirib çıxaran əməliyyatın özünü əhatə edir.
Daha geniş mənada işlənilmə, müəyyən bir materialın və ya obyektin forma, xüsusiyyət və ya funksiyasının dəyişdirilməsi prosesidir. Bu dəyişikliklər mexaniki, kimyəvi, bioloji və ya digər üsullarla həyata keçirilə bilər. Məsələn, ağacın işlənilməsi onun yonulmasını, kəsilməsini, cilalanmasını əhatə edir; metalların işlənilməsi isə ərimə, çəkmə, dövülmə və s. kimi prosesləri; toxuculuqda isə ipəyin parçaya çevrilməsini.
İşlənilmənin nəticəsi yeni bir məhsul, yeni bir forma və ya tamamilə dəyişmiş bir xüsusiyyət ola bilər. Misal üçün, bir ədəbi əsərin işlənilməsi onun redaktə edilməsi, təkmilləşdirilməsi, tərcümə edilməsi kimi prosesləri özündə birləşdirir və nəticədə daha mükəmməl bir əsər əldə edilir. Eyni zamanda, bir torpağın işlənilməsi, onun becərilməsi, əkin üçün hazırlanması deməkdir. Beləliklə, işlənilmə hər hansı bir material və ya obyektə münasibətdə tətbiq olunan və onun dəyişdirilməsinə, təkmilləşdirilməsinə, istifadəyə hazır hala gətirilməsinə yönələn proseslərin ümumi adını daşıyır.
Maraqlı bir məqam da odur ki, "işlənilmə" anlayışı bədii yaradıcılıqda da geniş istifadə olunur. Məsələn, bir hekayənin, şeirin və ya rəsmin işlənilməsi, onun detallarının dəqiqləşdirilməsi, kompozisiyasının təkmilləşdirilməsi və ümumiyyətlə əsərin bədii keyfiyyətinin artırılması deməkdir. Beləliklə, işlənilmə sadəcə texniki bir proses deyil, həm də yaradıcılıq prosesində əsas rol oynayan bir mərhələdir.