İşlənmiş sözü, Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir sifət olub, əşyanın uzun müddət istifadə edildiyini, yıpranmış və köhnəlmiş halda olduğunu bildirir. Sadəcə "köhnə" mənasından daha dəqiq olaraq, istifadənin nəticəsində yaranmış aşınma və ya dəyişikliyi vurğulayır. Məsələn, "işlənmiş palaz" deyərkən, sadəcə köhnə bir palazdan deyil, uzun müddət istifadə olunduğu üçün tükləri tökülmüş, rəngi solmuş, bəlkə də cırılmış bir palazdan danışırıq.
Sözün "nimdaş" kimi də izah edilməsi, onun əşyanın istifadəyə yararlılığının azalmasını, lakin tamamilə yararsız hala düşmədiyini göstərir. Yəni, işlənmiş bir əşya hələ də müəyyən məqsədlər üçün istifadə oluna bilər, ancaq əvvəlki kimi effektiv və ya gözəl görünməyə bilər. "İşlənmiş qab" deyərkən, qabın köhnəlmiş, bəlkə də cızılmış və ya əzilmiş olduğunu, lakin yenə də qida qoymaq üçün istifadə edilə biləcəyini anlaya bilərik.
Misal olaraq verilən "Aylar ilə işlənmiş mahud külahı dala tərəf sürüşmüş" cümləsində, "işlənmiş" sözü, külahın uzun müddət istifadə olunması səbəbindən formasının dəyişdiyini və köhnəldiyini ifadə edir. Bu cümlə, sözün həm zaman ölçüsünü (aylar ilə), həm də istifadənin əşyaya təsirini (formasının dəyişməsi) göz qabağında canlandırır. Beləliklə, "işlənmiş" sözü sadəcə bir köhnəlik ifadəsi deyil, zamanın və istifadənin əşyaya təsirini dəqiq və canlı şəkildə təsvir edən bir dil vahididir.
Qısacası, "işlənmiş" sözü, köhnəliyi, aşınmanı, istifadənin təsirini və əşyanın nisbi yararlılığını əks etdirən, zəngin məna çalarlarına malik bir sifətdir. Bu sifət, təsvir etdiyi əşyanın tarixçəsini, yaşadığı prosesləri oxucuya daha aydın çatdırır.