izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İylənmiş: (f. sif.) Qoxusu dəyişmiş, xoşagəlməz iy verən, xarab olmuş, keyiyib pisləşmiş deməkdir. Bu sıfat əsasən qida məhsullarına aid olsa da, daha geniş mənada köhnəlmiş, pozulmuş, keyfiyyətini itirmiş hər hansı bir şey üçün də istifadə oluna bilər. Yəni, sadəcə "qoxumuş" olmaqdan daha çox, bir proses nəticəsində keyfiyyət dəyişikliyinə uğramış olmağı ifadə edir.

Məsələn, "iylənmiş balıq" deyərkən, balığın sadəcə pis qoxusu deyil, eyni zamanda dadının, görünüşünün də dəyişdiyini, yeməyə yararsız hala düşdüyünü nəzərdə tuturuq. Bu, sadəcə qoxu hissinə deyil, həmçinin dad və toxuma dəyişikliklərinə də işarə edir. "İylənmiş qatıq" da eyni mənada işlənir. Qatıq mayalanmış və turş olmuş ola bilər, lakin "iylənmiş qatıq" onun artıq keyfiyyətini itirmiş, yeməyə yararsız hala gəlmiş halını təsvir edir.

Sözün daha maraqlı tərəfi onun bədii ədəbiyyatda istifadəsində özünü göstərir. Misal olaraq verilən "Get iylənmiş qatığını satmağa!" ifadəsində "iylənmiş" sadəcə qoxunun pisliyini deyil, həm də qatığın keyfiyyətinin aşağılığını, hətta satıcının etibarsızlığını və ya məhsulun qəbuledilməzliyini vurğulayır. Beləliklə, söz daha geniş bir məna yükü daşıyaraq kontekstdən asılı olaraq tənqid, nəzakətsizlik və ya hörmətsizlik ifadə edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz