İzləmək felinin əsas mənası birinin ardınca getmək, onu təqib etmək, izinə düşməkdir. Bu, fiziki olaraq birinin izi ilə getmək, məsələn, ovçunun heyvanın izini izləməsi, ya da cinayətkarın polis tərəfindən izlənməsi kimi başa düşülə bilər. Lakin izləmək hərəkəti yalnız fiziki olaraq deyil, məcazi mənada da baş verə bilər.
Məcazi mənada izləmək, bir hadisənin, prosesin, və ya inkişafın gedişatını müşahidə etmək, diqqətlə izləmək, ardınca getmək deməkdir. Məlumatları izləmək, bazarın vəziyyətini izləmək, bir layihənin icrasını izləmək kimi ifadələr bu mənaya misal ola bilər. Bu halda, "izləmək" fəaliyyəti passiv müşahidədən fəal təqibə qədər geniş bir spektrdə dəyişə bilər.
Nəzərə almaq lazımdır ki, "izləmək" sözü fərqli kontekstlərdə fərqli nüanslar daşıya bilər. Məsələn, "onu diqqətlə izləyirdi" ifadəsi şübhə və ya ehtiyat hisslərini əks etdirə bilər, halbuki "oyun izləyirəm" ifadəsi tamamilə fərqli bir məna daşıyır. Həmçinin, "izləmək" sözü elm və texnologiya sahəsində də istifadə olunur; məsələn, "elm adamları yeni bir virusun yayılmasını izləyirlər".
Xəyyamın misalında isə "İzlər məni hər dürlü fəlakət" ifadəsi fəlakətlərin şairin ardınca gəldiyini, onun həyatında ardıcıl olaraq mənfi hadisələrin baş verdiyini bildirir. Bu mənada "izləmək" səbəb-nəticə əlaqəsini göstərmək üçün istifadə olunur. Beləliklə, "izləmək" sözü yalnız fiziki təqibi deyil, həm də məcazi mənada hadısələrin ardıcıllığını, əlaqəsini, inkişafını göstərmək üçün də istifadə oluna bilər.