izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kafilik sözü Azərbaycan dilində geniş mənada "kifayət etmə" və "kafi olma" kimi başa düşülür. Yəni, bir şeyin mövcud vəziyyətin tələblərini ödəməsi, ehtiyacı tam təmin etməsi mənasını verir. Bu mənada kafilik, bir işin yerinə yetirilməsi üçün lazım olan minimum səviyyəni, minimum miqdarı və ya keyfiyyəti ifadə edir. Məsələn, "Bu məbləğ onun ehtiyacları üçün kafidir" deyəndə, məbləğin insanın tələblərini tam qarşılamağını nəzərdə tuturuq.

Lakin kafiliyin daha dərin bir mənası da vardır: bəslik. Bəslik, yalnız kifayət etmək deyil, həm də həddindən artıq olmaması, mütənasibliyi özündə əks etdirir. Kafilik, həm keyfiyyət, həm də miqdar baxımından optimal nöqtəni ifadə edir. Əgər bir şey kafidir, deməli, o, həm lazımi tələblərə cavab verir, həm də artıq və ya əskik deyildir. Həddən artıq olmaması, israfçılığın qarşısını almaq baxımından da əhəmiyyətlidir.

Maraqlı bir tərəfi də odur ki, "kafilik" anlayışı müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlar əldə edə bilir. Məsələn, hüquqda kafilik, bir şəxsin digər bir şəxsin borcunu ödəmək öhdəliyi kimi başa düşülür. Bu halda, kafilik, məsuliyyət və etibar mənalarını özündə birləşdirir. Ədəbiyyatda isə kafilik, bir əsərin tamlığı, məntiqi tamamlanması, oxucunun qane olması kimi izah edilə bilər. Yəni, kafilik, yalnız riyazi və ya maddi bir məqam deyil, həm də subyektiv qiymətləndirmə ilə bağlı bir anlayışdır.

Nəticə olaraq, "kafilik" sadəcə "kifayət etmə"dən daha çox şey deməkdir. O, optimallıq, bəslik, təmin olunmuşluq, hətta məsuliyyət və etibarı özündə əks etdirən çoxcəhətli bir anlayışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz