izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kahil (ər.) sözü Azərbaycan dilində əsasən "tənbəl", "işsiz", "əməksevər olmayan" mənalarında işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "tənbəl" kimi təqdim olunsa da, mənası daha çox passivlik, hərəkətsizliyə meyillilik və fəaliyyətdən qaçmağı ifadə edir. Sadəcə fiziki tənbəlliyi deyil, həm də zehni, mənəvi, ictimai həyatdan kənarlaşmanı əhatə edir. Füzuli misallarında da görüldüyü kimi, kahil insan həm fiziki əməkdən, həm də ictimai həyatdan uzaqlaşmağa meyllidir.

Kahillik passiv bir həyat tərzi seçmək, öz üzərinə düşən məsuliyyətlərdən yayınmaq, inkişafa mane olan bir vəziyyətdir. Bu, sadəcə bir xarakter xüsusiyyəti deyil, həm də sosial bir problemdir. Çünki kahil insanlar cəmiyyətin inkişafına mane ola, potensialını reallaşdırmayaraq, geridə qalmasına səbəb ola bilərlər. Onların həyat enerjisi zəifdir, yeni şeylər öyrənməyə və fəaliyyət göstərməyə maraqları azdır.

Füzuli şeirlərindəki "kahil" təsvirləri, bu sözün yalnız tənbəllikdən daha geniş bir məna kəsb etdiyini göstərir. O, cəmiyyətdən uzaqlaşmış, özünü inkişafa həsr etməyən, passiv və fəaliyyətsiz bir insan obrazını canlandırır. Bu baxımdan "kahil" sözü, sadəcə tənbəlliyi deyil, həm də cəmiyyətə olan məsuliyyətsizlik hissini də ifadə edir.

Müasir Azərbaycan dilində "kahil" sözü nadir hallarda işlənir, daha çox "tənbəl", "əməksevər olmayan" kimi sinonimlərlə əvəz olunur. Ancaq ədəbiyyatda, xüsusilə klassik ədəbiyyat nümunələrində özünün dərin və çoxtərəfli mənası ilə rastlaşmaq mümkündür. Beləliklə, "kahil" sözü sadəcə bir lüğət mənasından daha çox, bir tarixi və mədəni konteksti əks etdirən zəngin bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz