izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kahinanə (ər. kahin + fars. …anə) zərfi köhnə Azərbaycan dilində işlənmişdir. Bu söz, hərfi mənası ilə "kahinə aid olan, kahin kimi" deməkdir. Ancaq müasir dilin tələblərinə uyğun olaraq, mənasını daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək mümkündür.

Kahinanə, bir hərəkətin, sözün və ya vəziyyətin qeyb aləminə, görünməyən qüvvələrə və ya gələcəyə aid olduğunu bildirir. Bu, sadəcə kahinlərin xüsusiyyəti deyil, həm də digər şəxslərin qeyri-adi, sirli və ya fövqəltəbii qabiliyyətlərə malik olmaları haqqında da bir fikir verir. Məsələn, "kahinanə baxışları ilə ətrafa nəzər yetirdi" deyimi, şəxsin kəskin müşahidə qabiliyyətini və ya intuisiyasını ifadə edir.

Sözün kökünə nəzər salsaq, ərəb dilindən götürülmüş "kahin" sözü gələcəyi proqnozlaşdırmaq, qeybdən xəbər vermək bacarığına malik şəxsi ifadə edir. Farsca "-anə" isə sifət əlavəsidir, "kahinə aid olan" mənasını verir. Beləliklə, "kahinanə" sözünün mahiyyəti, qeyb aləmi ilə əlaqəli, sirli, fövqəltəbii, intuisiyaya əsaslanan hərəkət və vəziyyətləri ifadə etməkdədir.

Müasir Azərbaycan dilində "kahinanə" sözü nadir hallarda işlənsə də, ədəbiyyatda, xüsusilə də qədim və ya fantastik əsərlərdə ədəbi ifadə vasitəsi kimi istifadə edilə bilər. Onun sinonimləri arasında "mistik", "sirli", "qeybi", "intuitiv" kimi sözlər göstərilə bilər, lakin heç biri tam olaraq "kahinanə"nin ifadə etdiyi incə mənanı əks etdirmir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz