izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kalsium (Ca) – Periyodik sistemin 2-ci qrupunda, 4-cü dövrdə yer alan, atom nömrəsi 20 olan kimyəvi elementdir. Gümüşü-ağ rəngdə, nisbətən yumşaq bir metal olub, hava ilə təmasda olduqda səthində oksid təbəqəsi əmələ gəlir. Latınca "calx" sözündən götürülmüşdür ki, bu da "daş" və ya "əhəngdaşı" mənalarını verir. Bu adın seçilməsi təsadüfi deyil, çünki kalsium təbiətdə əsasən əhəngdaşı (kalsium karbonat, CaCO₃), mərmər, gips (kalsium sulfat, CaSO₄·2H₂O) kimi birləşmələr şəklində geniş yayılmışdır.

Kalsium insan orqanizmi üçün çox vacib bir elementdir. Sümüklərin və dişlərin əsas tərkib hissəsi olaraq, onların möhkəmliyini və bütövlüyünü təmin edir. Bundan əlavə, sinir impulslarının ötürülməsində, əzələlərin yığılmasında, qan laxtalanmasında və bir çox digər biokimyəvi proseslərdə iştirak edir. Kalsium çatışmazlığı osteoporoz, raxit və digər ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Ona görə də, balanslı qidalanma ilə orqanizmin kalsium ehtiyacını ödəmək çox vacibdir. Süt məhsulları, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər, badam və digər qidalar kalsiumun yaxşı mənbəyidir.

Sənayedə kalsium çox geniş tətbiq olunur. Metalurgiyada ərintilərin tərkib hissəsi kimi, inşaatda sement və əhəng istehsalında, kimya sənayesində müxtəlif birləşmələrin sintezində istifadə edilir. Bundan əlavə, kalsium duzları kənd təsərrüfatında gübrə kimi, tibbdə müalicəvi məqsədlərlə tətbiq olunur. Kalsiumun izotopları elm və texnikada da müxtəlif tədqiqatlar üçün geniş istifadə edilir.

Qısaca desək, kalsium təkcə əhəngdaşı və mərmərdə olan bir metal deyil, həm insan sağlamlığı, həm də müxtəlif sənaye sahələri üçün böyük əhəmiyyət kəsb edən, geniş tətbiq sahəsinə malik unikal bir kimyəvi elementdir. Onun təbiətdə yayılması və canlı orqanizmlərdəki rolunun araşdırılması elm dünyasında daim diqqət mərkəzindədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz