izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kapital [lat. capitalis-dən] İqtisadiyyatda kapital, sahibinə mənfəət gətirən və müxtəlif formalarda mövcud ola bilən iqtisadi resursların ümumi adına deyilir. Bu resurslar, sadəcə pul vəsaitlərindən ibarət deyil, həmçinin istehsal vasitələrini (maşınlar, avadanlıqlar, binalar), təbii ehtiyatları, intellektual mülkiyyəti (patentlər, brendlər) və insan kapitalını (işçilərin bacarıq və bilikləri) əhatə edir. Əsasən, kapitalın sahibi tərəfindən istifadə olunaraq yeni dəyər yaradılması məqsədilə istifadə edilir.

Kapitalın əsas xüsusiyyətlərindən biri də onun dəyər artırma qabiliyyətidir. Yəni, kapitalın sahibinə gətirdiyi mənfəət, sadəcə onun ilkin dəyərini deyil, əlavə bir dəyəri əks etdirir. Bu əlavə dəyər, əmək prosesi zamanı istehsal olunur və müxtəlif iqtisadi nəzəriyyələr tərəfindən fərqli yollarla izah edilir. Məsələn, klassik iqtisadiyyatda izafi dəyərin əməyin istismarı nəticəsində yarandığı iddia edilir, halbuki neoklassik iqtisadiyyatda kapitalın nadirliyi və məhsuldarlığı vurğulanır.

Kapitalın müxtəlif növləri mövcuddur: fiziki kapital (maşınlar, binalar), maliyyə kapitalı (pul vəsaitləri, qiymətli kağızlar), insan kapitalı (bilik, bacarıqlar) və təbii kapital (təbii ehtiyatlar). Bu kateqoriyalar bir-biri ilə sıx bağlıdır və bir-birini tamamlayır. Məsələn, fiziki kapitalın effektiv istifadəsi üçün həm insan kapitalı, həm də maliyyə kapitalı tələb olunur.

Kapital anlayışı iqtisadi inkişafın mühüm amillərindən biridir. Kapitalın miqdarı və keyfiyyəti, ölkənin iqtisadi potensialını müəyyən edən əsas amillərdəndir. Kapitalın səmərəli idarə edilməsi iqtisadi artımın sürətləndirilməsi üçün vacib şərtdir. Lakin kapitalın yalnız miqdarı deyil, onun necə və harada istifadə olunması da çox əhəmiyyətlidir. Kapitalın effektiv istifadəsi üçün düzgün investisiya qərarları, innovasiyalar və səmərəli idarəetmə vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz