Kapitalist termini, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə olaraq "kapitalizm cəmiyyətində hakim sinfin nümayəndəsi, muzdlu fəhlələri istismar edən kapital sahibi" kimi təqdim olunsa da, daha geniş və dərin bir təhlilə ehtiyac duyur. Bu anlayış, sadəcə bir şəxsin malik olduğu kapital miqdarından daha çox, mürəkkəb iqtisadi və ictimai bir sistemin əsasını təşkil edən münasibətləri özündə əks etdirir.
Kapitalist, əsasən, istehsal vasitələrinin (fabrikalar, torpaqlar, maşınlar və s.) sahibi və ya nəzarətçisidir. Bu vasitələrdən istifadə edərək, o, mənfəət əldə etmək məqsədilə mal və xidmətlər istehsal edir. Bunun üçün isə o, öz kapitalını, yəni pulunu, avadanlıqlarını və digər resurslarını sərf edir və muzdlu işçilərin əməyindən istifadə edir. Lüğətdəki qısa izahda vurğulanan "istismar" anlayışı, bu kontekstdə, işçilərin əməyinin kapitalist tərəfindən tam dəyərində ödənilməməsi, yəni istehsal olunan artım dəyərinin işçilərə deyil, kapitalistə qalması kimi başa düşülür. Bu, kapitalizmin əsas tənqid nöqtələrindən biridir.
Lakin, kapitalist anlayışı sadəcə "zəngin adam" mənasını daşımaz. Kapitalist, iqtisadi sistemin əsas oyunçularından biridir, bazar iqtisadiyyatının mexanizmlərini idarə edir və iqtisadi siyasətin formalaşmasına təsir göstərir. Onun fəaliyyəti, inkişafın sürəti, iş yerlərinin yaradılması, texnoloji yeniliklər və ümumilikdə iqtisadi rifahla sıx bağlıdır. Kapitalistlər, risk götürərək, yeni bizneslər qurur, investisiya yatırır və yeniliklərə investisiya qoyurlar. Bu fəaliyyətləri həm də müəyyən sosial məsuliyyət daşıyır. Kapitalizmin müxtəlif modelləri və onların sosial siyasətləri üzərində mübahisələr davam edir.
Beləliklə, kapitalist anlayışı sadə bir definisiyadan daha çox, mürəkkəb bir iqtisadi və ictimai fenomeni əks etdirir. Onun rolu, həm iqtisadi inkişafın mühərriki, həm də sosial bərabərsizliklə bağlı mübahisələrin mərkəzində dayanır. Bu terminin tam mənasını anlamaq üçün iqtisadi nəzəriyyələr, sosial elmlər və tarixi kontekstə dair biliklərə ehtiyac var.