Kapitalizm (latıncadan) - İstehsal vasitələrinin özəl mülkiyyətinə və muzdlu əməyin istismarına əsaslanan mürəkkəb və çoxşaxəli bir ictimai-iqtisadi formasiyadır. Sadəcə istehsal vasitələrinin özəl mülkiyyəti deyil, bu mülkiyyətin kapitalın yığılması və artırılması məqsədilə istifadə olunması kapitalizmin əsas xüsusiyyətini təşkil edir. Bu sistemdə kapital sahibləri (kapitalistlər) istehsal vasitələrini nəzarətdə saxlayır və muzdlu işçilərin əməyindən mənfəət əldə edirlər.
Kapitalizmin əsas xüsusiyyətlərindən biri də bazar iqtisadiyyatına əsaslanmasıdır. Təklif və tələb qanunları qiymətləri tənzimləyir, rəqabət isə innovasiya və səmərəliliyi stimullaşdırır. Lakin bu rəqabət həmişə ədalətli və bərabər şərtlərdə olmur və tez-tez monopoliyaların və oliqarxiyaların yaranmasına gətirib çıxarır. Kapitalist sistemdə mənfəət axtarışı əsas hərəkətverici qüvvədir və bu, həm inkişafı, həm də bərabərsizliyi artırır.
Kapitalizmin tarixi inkişafı boyunca müxtəlif mərhələlərdən keçmişdir: erkən kapitalizm, sənaye kapitalizmi, maliyyə kapitalizmi və s. Hər bir mərhələ özünəməxsus xüsusiyyətləri ilə seçilir və iqtisadiyyatın, siyasətin və cəmiyyətin strukturuna təsir göstərir. Bu gün qloballaşma prosesi kapitalizmin yeni bir forması olan neoliberal kapitalizmin inkişafına gətirib çıxarmışdır.
Kapitalizm tənqidçiləri bu sistemi bərabərsizliyin, istismarın və ekoloji problemlərin əsas səbəbi kimi görürlər. Onların fikrincə, kapitalizmin mənfəət əldə etməyə yönəlik təbiəti, sosial ədalət, ətraf mühitin qorunması və davamlı inkişaf kimi dəyərləri ikinci plana atır. Digər tərəfdən, tərəfdarları kapitalizmi iqtisadi inkişafın, texnoloji irəliləyişin və fərdi azadlığın təminatçısı kimi dəyərləndirir.
Beləliklə, kapitalizm, sadəcə istehsal vasitələrinin özəl mülkiyyəti deyil, tarixi, iqtisadi, sosial və siyasi proseslərin qarışığı olan mürəkkəb və mübahisəli bir sistemdir. Onun təsiri davamlı olaraq müzakirə olunur və yenidən qiymətləndirilir.