izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kar sifəti, eşitmə qabiliyyətinin tamamilə və ya qismən itirilməsini ifadə edir. Bu itirilmə dərəcəsi fərdi olaraq çox dəyişkən ola bilər; bəzi insanlar tamamilə səs eşidə bilməz (tamamilə kar), bəziləri isə yalnız müəyyən tezliklərdəki səsləri eşidə bilər və ya səs gücünün müəyyən bir həddini keçən səsləri eşidə bilər. Bu səbəbdən "kar" sözü, fərqli dərəcələrdə eşitmə itkisini əhatə edən geniş bir termini təmsil edir.

Karlığın səbəbləri müxtəlifdir. Anadangəlmə karlıq, yəni insanın doğulduğu andan etibarən eşitmə qabiliyyətinin olmaması və ya zəif olması, genetik amillərlə, hamiləlik dövründəki infeksiyalar və ya digər tibbi problemlərlə əlaqəli ola bilər. Əldə edilmiş karlıq isə həyatın müəyyən bir mərhələsindən sonra, xəstəliklər (məsələn, qızılca, menenjit), qulaq infeksiyaları, səs-küyə məruz qalma, yaşlanma və ya qulaq travmaları nəticəsində baş verə bilər.

Kar insanlar üçün ünsiyyət qurmaq müxtəlif yollarla həyata keçirilir. İşaret dili, dodaq oxumaq, eşitmə cihazları və koklear implantlar kimi texnologiyalar kar insanların sosial həyatda fəal iştirakına kömək edir. İşaret dilləri, öz qrammatikası və leksikası olan tam hüquqlu dillərdir və kar mədəniyyətinin ayrılmaz hissəsini təşkil edir. Karlığın bir əlillik deyil, bir fərqlilik olduğu anlayışı getdikcə daha çox yayılır və kar insanların özünəməxsus mədəniyyətlərinin qorunması və inkişafı üçün dəstək verilir.

Tarixən kar insanlar cəmiyyətdən təcrid olunmuş, əlil kimi qəbul edilmişlər. Lakin bu gün kar insanların hüquqlarının qorunması, inklüziv təhsil və əlçatanlıq imkanlarının artırılması istiqamətində əhəmiyyətli irəliləyişlər əldə olunmuşdur. “Kar” sözünün istifadəsi zamanı hörmətli və ehtiram dolu bir yanaşma vacibdir; “kar adam” deyəndə “eşitmə qabiliyyəti olmayan adam” deyəndən daha çox, “kar” sözünü insanın əsas xüsusiyyəti kimi təqdim edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz