izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kəfli sifəti, əsasən maye və ya yarı maye maddələrin köpüklü, qabarıq, səthində çoxlu miqdarda köpük olan halını ifadə edir. Sadəcə "köpüklü" sözündən daha çox, kəfli sözü köpüyün miqdarının və görünüşünün xüsusi olmasını, gözlə görünən qədər bol və qabarıq olmasını vurğulayır. Məsələn, "köpüklü su" deyərkən suyun üzərində az miqdarda köpük ola bilər, amma "kəfli su" deyəndə suyun səthi sıx, qalın bir köpük təbəqəsi ilə örtülü olduğunu təsəvvür edirik.

Kəfli sözünün istifadəsi həm məcazi, həm də həqiqi mənada ola bilər. Həqiqi mənada, kəfli çoxlu köpüyü olan bir içki (məsələn, kəfli pivə, kəfli qəhvə) və ya kəpük basan yemək (məsələn, kəfli dolma – yuxarıda misal olaraq verilən ifadə, dolmanın içinin çoxlu yağ və suyun qarışığı səbəbiylə qabarıq və köpüklü olduğunu göstərir) təsvir etmək üçün istifadə olunur. Məcazi mənada isə, hər hansı bir şeyin çoxlu və sıx bir şəkildə dolub-daşdığını, həddən artıq olduğunu ifadə edə bilər. Məsələn, "otaq kəfli idi" desək, otağın insanlarla çox dolduğunu, sıxışdığını bildiririk. Bu mənada "kəfli" sözü "dolu", "sıx", "yarılsınacan dolu" kimi sözlərlə sinonim ola bilər, lakin həmin sözlərdən daha obrazlı və poetik bir ifadədir.

Kəfli sözünün kökü və etimologiyası barədə də araşdırma aparmaq maraqlı ola bilər. Ehtimal ki, türk dillərindəki "köpük" mənasını verən sözlərlə bağlıdır və zamanla xüsusi bir semantik yük qazanaraq "çoxlu köpüklü" mənasını tam olaraq ifadə etmək üçün istifadə olunmağa başlayıb.

Ümumiyyətlə, "kəfli" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının nümunəsidir və sadəcə "köpüklü" sözü ilə əvəz edilə bilməz. Çünki o, həm konkret, həm də məcazi mənada istifadə olunmaqla daha geniş bir məna spektrinə malikdir və cümləyə xüsusi bir rəng qatır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz