Kəl (kəll): Azərbaycan dilində "kəl" sözü əsasən iş heyvanı olaraq istifadə edilən camışın erkəyini ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "iş heyvanı kimi istifadə edilən camışın erkəyi" kimi tərifini görsək də, "kəl" sözünün arxasında daha zəngin bir məna və tarixi kontekst gizlənir.
Kəllər əsrlər boyu Azərbaycan kəndlərində əkinçilik və nəqliyyatda mühüm rol oynamışdır. Gücü və davamlılığı ilə tanınan bu heyvanlar ağır yük daşımaqda, torpağı şumlamaqda və əkin sahələrini becərməkdə istifadə olunmuşdur. Beləliklə, "kəl" sözü sadəcə bir heyvanı deyil, həm də əmək, zəhmət, güc və kənd təsərrüfatı ilə bağlı bir çox mədəni və tarixi assosiasiyaları özündə əks etdirir. Kənd həyatının ayrılmaz bir parçası olan kəllər, həm də ailənin rifahı və iqtisadi durumunun göstəricisi sayılırdı. Kəllərin sayı çox olan bir ailə daha varlı və güclü hesab olunurdu.
Ədəbiyyatda istifadəsinə nəzər salsaq, "kəl" sözü tez-tez simvolik mənalar da daşıyır. Məsələn, gücü, əzmkarlığı və səbrliyi simvolizə edə bilər. Aşağıdakı misal bunu aydın şəkildə göstərir: "Var bu kənddə yenə elə yoxsullar; Nə cütü var, nə kotanı, nə kəli." Bu misal, kəndlilərin yoxsulluğunu və əmək vasitələrinin olmamasını "kəl"in olmaması ilə ifadə edir. Yəni, "kəl"in olmaması yalnız bir heyvanın olmaması deyil, həm də iqtisadi çətinliklərin, əmək qüvvəsinin olmamasının simvoludur.
Qısaca, "kəl" sözü sadə bir zooloji termin olmaqdan daha çoxdur. Bu söz, Azərbaycan kənd həyatının, əmək mədəniyyətinin və tarixinin ayrılmaz bir hissəsidir. Onun mənasını tam anlamaq üçün yalnız lüğətlərə deyil, həm də tarixi, mədəni və ədəbi kontekstə nəzər salmaq lazımdır.