izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kəramət (ərəb mənşəli) sözü, Azərbaycan dilində geniş məna çalarlarına malik zəngin bir termindir. Sadəcə "alicənablıq" və ya "xeyirxahlıq" kimi tərcümə edilməsi, onun əsl mahiyyətini tam əks etdirmir. Çünki kəramət, həm zahiri davranışlarda, həm də daxili keyfiyyətlərdə özünü göstərən mürəkkəb bir anlayışı ifadə edir.

Birinci və əsas mənası, şübhəsiz ki, alicənablıq, xeyirxahlıq, mərhəmət və səxavətdir. Bu, başqalarına qarşı göstərilən hədsiz ehtiram, yardımsevərlik, mərhəmətli və bağışlayıcı olmaq, həm də maddi və mənəvi dəyərləri təmənnasız şəkildə paylaşmaq deməkdir. Kəramətli insan öz mövqeyindən, imkanlarından və gücündən asılı olmayaraq, hər zaman ədalətli, dürüst və əzəmətli davranır.

Lakin kəramət, sadəcə xeyirxah əməllərlə məhdudlaşmır. O, həm də lütfkarlıq, nəzakət, möhtərəmlik və dəyər verməni əhatə edir. Kəramətli insan həm sözləri, həm də hərəkətləri ilə hörmət və ehtiram qazanır. O, hətta rəqiblərinə qarşı belə ədalətli və lütfkar davranır. Kəramət, insanın daxili aləminin özünü əks etdirən bir keyfiyyətdir və o, sadəcə sözlə deyil, həyat tərzi ilə sərgilənir.

Tarix boyu kəramət, böyük sərkərdələr, hökmdarlar və ədəbiyyat əsərlərindəki qəhrəmanlar üçün idealdır. Onlar öz güclərini xalqın rifahı üçün sərf edir, ədaləti bərqərar edir və ehtiyacı olanlara kömək edirlər. Beləliklə, kəramət yalnız fərdi bir keyfiyyət deyil, həm də cəmiyyətin inkişafında böyük rol oynayan bir mənəvi dəyərdir.

Sözün misalda göstərilən "Bəlkə ağanın fəzilətinin kəramət və mərhəmətindən mənim həmşəhərlilərim bibəhrə..." cümləsində, ağanın həm xeyirxahlığı, həm də mərhəmətinin xalq üçün nə qədər vacib olduğunu vurğulayır. Bu əsərdə kəramət, yalnız fərdi bir xüsusiyyət kimi deyil, həm də ictimai bir məsuliyyət kimi təqdim olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz