izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kimsə sözü Azərbaycan dilində əsasən "əvəz" mənasında işlənir. Yəni, müəyyən bir şəxsi, obyekti və ya hadisəni göstərmədən, ümumi bir ifadə ilə təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu mənada "kimsə" "bir adam", "bir kəs" və ya "bir şəxs" kimi ifadələrlə sinonimdir. Məsələn, "Kimsə qapını döydü" cümləsində kimin qapını döydüyü müəyyən deyil, sadəcə olaraq qapının döyüldüyü bildirilir.

Lüğətlərdə qeyd olunduğu kimi, "kimsə" sözü köhnə Azərbaycan dilində daha geniş mənada işlənirdi. Bu, müasir dilə nisbətən daha çox "adam", "şəxs" kimi konkret mənaları da əhatə edirdi. Belə ki, "Yetişməz dadına heç bir kimsə" misalında olduğu kimi, "kimsə" konkret bir insanı deyil, ümumi olaraq heç bir insanı ifadə edir. Bu mənada, söz "heç kim" mənasını da daşıya bilər.

Maraqlıdır ki, "kimsə" sözünün istifadə sahəsi yalnız konkret bir şəxsi göstərməməklə məhdudlaşmır. Həmçinin, bilinməyən, gizli və ya sirli bir varlığı təmsil etmək üçün də işlədilə bilər. Məsələn, əfsanələrdə və xalq nağıllarında tez-tez "kimsə" sözü sirli bir qüvvəni, ruhu və ya canlıyı simvolizə edə bilər.

Ümumiləşdirərək demək olar ki, "kimsə" sözü özünün sadəliyinə baxmayaraq, olduqca çoxcəhətli bir lüğəvi vahiddir. Həm konkret, həm də mücərrəd mənaları, həm də müasir, həm də köhnə istifadə formalarını əhatə edir. Bu da onun dilin zənginliyindəki rolunu göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz