Kos-kosa, Azərbaycan etnoqrafiyasında Novruz bayramı ilə bağlı çox maraqlı və rəngarəng bir adət-ənənədir. Bu ənənə, əsasən, Novruz bayramının ərəfəsində və bayram günlərində özünü xüsusi geyimlərlə bəzəyən və mahnılar oxuyaraq ev-ev gəzərək hədiyyələr toplayan insanların fəaliyyətini əks etdirir.
Kos-kosa olanlar, adətən, uşaqlar və ya gənclər olurdu. Onlar, bayramın simvolik obrazlarını, məsələn, Novruzun müjdəçilərini təcəssüm etdirir, bayram sevincini evlərə aparırdılar. Geyimləri, üzlərinə vurduqları boyayla yanaşı, mahnıları da bayramın əsas mövzularını əks etdirirdi: təbiətin oyanışı, yeni ilin gəlişi, bol məhsul və xoşbəxtlik arzuları.
Kos-kosa ənənəsi sadəcə bir pay yığma mərasimi deyildi; eyni zamanda bir növ teatrlaşdırılmış tamaşaya bənzəyirdi. Mahnılar, hərəkətlər, geyimlər hamısı birgə Novruz bayramının əhval-ruhiyyəsini tam olaraq əks etdirir, icma daxilində qarşılıqlı əlaqələrin güclənməsinə və bir-birinə dəstək verilməsinə kömək edirdi.
Bu adət-ənənə, həm də uşaqlar və gənclər arasında kollektiv əməkdaşlıq bacarıqlarının inkişafına, yaradıcılıq və özünü ifadə etmə qabiliyyətlərinin artmasına kömək edirdi. Kos-kosa, zaman keçdikcə, öz tərkib və ifadə formalarını dəyişə bilər, lakin Novruz bayramının ayrılmaz hissəsi olaraq qalmışdır və Azərbaycan mədəni irsinin zənginliyini əks etdirən qiymətli bir ənənədir.