Kotançı sözü Azərbaycan dilində əsasən kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan, xüsusilə də kotanla yer şumlayan əkinçini ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "kotan sürən" kimi tərif olunsa da, bu sözün arxasında daha zəngin bir məna yatır. Kotançı sadəcə bir peşə sahibi deyil, əməyinin bəhrəsini torpaqdan alaraq, həyatını təbiətlə sıx bağlı qurmuş bir insandır.
Kotan, əkinçiliyin əsas alətlərindən biri olub, əl əməyinə əsaslanan ağır bir işin simvoludur. Kotanla yer şumlamaq isə, fiziki güc, səbr və bacarıq tələb edən zəhmətli bir prosesdir. Ona görə də, kotançı sözü yalnız bir peşəni deyil, həm də bu peşənin tələb etdiyi fiziki gücü, bacarığı və səbri də özündə əks etdirir. Kotançının əməyi, torpağın məhsuldarlığını təmin etməklə yanaşı, kənd həyatının davamlılığında da mühüm rol oynamışdır.
Misal olaraq verilən "Kotançıların holavarları, ... cavanların gülüşməsi Budağı valeh etmişdi" cümləsində kotançıların həyatının canlılığı, kənd həyatının ahəngi və əməyin bəhrəsi kimi təsvir edilir. Bu, kotançının sadəcə bir işçi olmadığını, həm də kənd mədəniyyətinin və həyat tərzinin tərkib hissəsi olduğunu göstərir. Kotançı obrazı, tarixi keçmişimizlə sıx bağlı olan, əməksevər və təbiətlə ahəngdar yaşayan bir insan tipinin təcəssümüdür.
Müasir dövrdə, texnologiyanın inkişafı ilə kotanların yerini traktorlar tutsa da, "kotançı" sözü öz əhəmiyyətini itirməmişdir. Bu söz, keçmişin əməksevər insanlarını xatırladır, onların zəhmətinə hörmət və ehtiramın ifadəsidir. Həmçinin, təbiətlə bağlılığın, sadə həyatın və əməyin dəyərinin vurğulanması üçün də istifadə edilə bilər.