Kran (holl. kraan) – yük qaldırmaq, endirmək və ya qısa məsafələrə üfüqi istiqamətdə hərəkət etdirmək üçün nəzərdə tutulmuş mexaniki qurğu. Bu, sadəcə bir qaldırıcı maşın deyil, kompleks bir sistemdir ki, onun tərkibinə güclü qaldırıcı mexanizmlər (məsələn, vinçlər, hidravlik və ya elektrik mühərrikləri), manevr qabiliyyəti təmin edən dönər platformalar, yükün sabitlənərək asılmasını təmin edən qarmaqlar və təhlükəsizlik sistemləri daxildir.
Kranların müxtəlif növləri mövcuddur: qüllə kranları, avtomobil kranları, port kranları, köprü kranları və s. Hər növ özünəməxsus xüsusiyyətlərə və tətbiq sahələrinə malikdir. Məsələn, qüllə kranları tikinti işlərində, avtomobil kranları isə daha çox mobil işlərdə, port kranları isə limanlarda yük daşımalarında geniş istifadə olunur. Kranların yük qaldırma qabiliyyəti, hündürlüyü və digər parametrləri çox müxtəlif ola bilər, ağır tonnajlı yük daşımaqdan tutmuş, kiçik detalların hərəkətinə qədər müxtəlif ehtiyacları ödəmək üçün dizayn olunurlar.
Kranların tarixi qədim zamanlara gedib çıxır. Ən ilkin kranlar əl ilə işləyən sadə mexanizmlər idi, lakin texnologiyanın inkişafı ilə onların dizaynı və funksionallığı əhəmiyyətli dərəcədə təkmilləşmişdir. Müasir kranlar mürəkkəb kompüter sistemləri ilə idarə olunur və təhlükəsizlik standartlarına cavab vermək üçün hazırlanırlar. Onlar müasir sənayenin, tikinti işlərinin və logistika sahələrinin ayrılmaz hissəsinə çevrilmişdir.
Maraqlı fakt kimi qeyd edək ki, "kran" sözünün etimologiyası holland dilindən gəlir və orijinal mənası "vinç" deyil, əvvəlcə suyun qaldırılması üçün istifadə edilən qurğuları ifadə edirdi. Sonralar bu termin daha geniş mənada, müxtəlif növ yük qaldırıcı mexanizmləri əhatə etməyə başlamışdır.