Kürdünağırı Azərbaycan xalq musiqisinin zəngin və rəngarəng dünyasından olan, yallı tərzində ifa edilən bir oyundur. Sadəcə bir "oyun havası" deyil, özünəməxsus ritmik quruluşu, enerjili hərəkətləri və coşqun əhval-ruhiyyəsi ilə seçilən bir musiqi növüdür.
Adından da göründüyü kimi, Kürdünağırı, adətən, kürddilli ərazilərdə yayılmış və orada formalaşmış bir musiqi janrıdır. Lakin, zaman keçdikcə Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində geniş yayılmış və xalqımızın mədəni irsinin ayrılmaz bir hissəsinə çevrilmişdir. Bu, musiqinin sərhədləri aşaraq, fərqli mədəniyyətləri birləşdirmə qüdrətini gözəl nümayiş etdirir.
Kürdünağırının ifasında, çox vaxt, zərb alətləri (məsələn, dəf, nağara) önəmli rol oynayır. Bu alətlərin ritmik vurğuları, rəqsçilərin hərəkətlərini daha da canlandırır və musiqiyə dinamiklik qatır. Rəqs özünəməxsus əyilmiş, fırlanan və sıçrayan hərəkətlərlə xarakterizə olunur, bu da Kürdünağırını digər yallı növlərindən fərqləndirir.
Musiqişünaslar Kürdünağırının melodik quruluşunu, ritmik xüsusiyyətlərini və rəqs tərzini dərinliklə araşdıraraq, onun tarixini, coğrafi yayılmasını və mədəni əhəmiyyətini müəyyənləşdirməyə çalışırlar. Bu araşdırmalar, Azərbaycan xalq musiqisinin zənginliyini və müxtəlifliyini daha yaxşı anlamağımıza kömək edir.
Beləliklə, "Kürdünağırı çalmaq" sadəcə bir musiqi parçasını ifa etmək deyil, əslində, əsrlərin sınağından keçmiş bir ənənəni canlandırmaq, xalqımızın mədəni irsini qorumaq və bu zəngin irsdən həzz almaq deməkdir.