Küz: Azərbaycan kənd təsərrüfatının ənənəvi elementlərindən biri olan küz, əsasən quzuların saxlanması üçün inşa edilən uzun, ensiz və alçaq bir tikilidir. Sadə görünüşünün arxasında isə uzun illərin təcrübəsini əks etdirən praktik bir dizayn yatır. Küzün ensiz olması, quzuların hərəkətini məhdudlaşdıraraq onların bir-birlərinə zərər verməsinin qarşısını alır, uzunluğu isə daha çox quzu saxlamağa imkan yaradır. Alçaq tavan isə quzuların isti saxlanılmasına kömək edir və qış aylarında küləkdən qorunma təmin edir.
Küzün tikintisi üçün əsasən yerli materiallar - saman, palçıq, ağac və daş - istifadə olunurdu. Bu materialların əlçatanlığı və ucuzluğu küzün iqtisadi cəhətdən əlverişli bir həll olmasını təmin edirdi. Küzün tikintisi zamanı təcrübəli insanların bilikləri və bacarıqları mühüm rol oynayırdı. Hər bir küz özünəməxsus dizayn və ölçülərə malik olsa da, əsas məqsəd quzuların təhlükəsiz və rahat şəkildə saxlanması idi.
Küz sadəcə bir tikili deyil, eyni zamanda kənd həyatının və əkinçiliyin ayrılmaz bir hissəsi idi. Küzlərin təmizliyi və qaydaya salınması quzuların sağlamlığı üçün olduqca vacib idi. Verilən nümunədə olduğu kimi, əgər quzular xəstələnər və ya ölərsə, küzün təmizlənməsi və dezinfeksiya olunması zərurət idi. Bu, yayılan xəstəliklərin qarşısını almaq və sağlam quzu sürüsünü qorumaq üçün mühüm bir tədbir idi.
Beləliklə, küz sadə bir tikili kimi görünməsinə baxmayaraq, kənd təsərrüfatı mədəniyyətinin, ənənələrinin və praktik biliklərinin bir təcəssümüdür. Bu, sadəcə bir quzu evi deyil, əcdadlarımızın təcrübəsini əks etdirən və əsrlər boyu davam edən bir kənd təsərrüfatı irsinin bir parçasıdır.