izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qabarlanma sözü "qabarlanmaq" feilindən törəmiş bir isimdir. Sadəcə olaraq "qabarlanmaq" hərəkətinin nəticəsi və ya halı kimi izah edilməməlidir. Daha dəqiq və geniş bir izah vermək üçün, qabarlanmanın müxtəlif kontekstlərdəki təzahürlərini nəzərə almaq lazımdır.

Ən ümumi mənası ilə qabarlanma, bir şeyin həcm və ya ölçüsünün artması, şişməsi, genişlənməsi deməkdir. Bu artım fiziki bir proses nəticəsində baş verə bilər, məsələn, suyun qızdırılması zamanı həcm artımı və ya bir bitkinin böyüməsi. Belə hallarda qabarlanma, ölçüdəki artımı əks etdirir və bu artım müvəqqəti və ya daimi ola bilər. Məsələn, isti havada balonun qabarlanması, ya da xəmirin mayalanması zamanı qabarlanması misal göstərilə bilər.

Lakin, qabarlanma yalnız fiziki ölçülərin artması ilə məhdudlaşmır. Metaforik mənada da işlədilə bilər. Məsələn, qürurun qabarlanması, hisslərin qabarlanması ifadələrində qabarlanma, hisslərin və ya duyğuların güclənməsini, artmasını ifadə edir. Bu halda, fiziki bir ölçü artımı yoxdur, ancaq daxili bir halın intensivləşməsi müşahidə olunur. Qəzəbin qabarlanması, ümidin qabarlanması kimi ifadələr də bu mənaya nümunədir.

Bir başqa maraqlı tərəfi isə qabarlanmanın bədii ədəbiyyatda istifadəsidir. Qabarlanma həmçinin, təsvir olunan hadisənin və ya mövzunun tamaşaçıda yaratdığı təsiri, duyğuların və təəssüratların şişməsini ifadə edə bilər. Məsələn, bir hekayədə təsvir olunan qorxu hissi oxucuda qabarlana bilər, yəni qorxu hissi getdikcə güclənərək oxucunun təsəvvürünü daha da əhatə edər.

Nəticə olaraq, qabarlanma sözünün mənası yalnız sadə bir fiziki prosesi deyil, daha geniş bir konteksti əhatə edir. Həm fiziki həcm artımını, həm də duyğuların, hisslərin və təəssüratların intensivləşməsini ifadə edən çoxşaxəli bir anlayışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz