Qaxacıtmaq felinin mənası, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə olaraq ətin günəşdə və ya digər üsullarla qurudulması kimi izah olunsa da, daha geniş və dəqiq şəkildə araşdırdıqda, bu prosesin zəngin mədəni və tarixi kontekstə malik olduğunu görərik. Qaxacıtmaq, əsasən ətin uzun müddət saxlanılmasını təmin etmək məqsədilə tətbiq olunan bir qida qoruma üsuludur. Bu üsul, ətin suyunun buxarlanaraq azalması və mikroorqanizmlərin inkişafının əngəllənməsi prinsipinə əsaslanır.
Qaxacıtmanın ənənəvi üsulu günəş işığından istifadə etməkdən ibarətdir. Ət, nazik dilimlərə doğranaraq günəşin altında, hava axınının olduğu bir yerdə qurudulur. Bu zaman ətin səthinin quruması ilə yanaşı, içərisində olan su da tədricən azalır və bakteriyaların inkişafı üçün əlverişsiz bir mühit yaranır. Ancaq qaxacıtmaq yalnız günəşin köməyi ilə deyil, həm də küləyin, alaqaranlığın və bəzi hallarda tüstü ilə qurudulmaqla da həyata keçirilir. Beləliklə, ətin qaxac halına gəlməsi, yalnız temperaturun və günəşin təsirindən deyil, həm də hava sirkulyasiyasından, rütubətin azlığından asılıdır.
Qaxacıtmanın ikinci mənası isə ətin müəyyən bir şəkildə hazırlanıb qurudulması prosesi ilə bağlıdır. Bu proses ətin dadını, rəngini və qoxusunu dəyişir, onu daha qatı və uzun müddət saxlanıla bilən hala gətirir. Beləliklə, qaxacıtmaq sadəcə qurutmaq deyil, eyni zamanda ətin xüsusi bir texnologiya ilə hazırlanması deməkdir. Bu texnologiya, hər bir bölgədə, hər bir ailədə fərqli ola bilər. Fərqli ət növləri (mal əti, qoyun əti, quş əti), fərqli iqlim şəraitləri, fərqli qurutma üsulları qaxacın dadını, qoxusunu və rəngini fərqləndirir.
Tarixən, qaxacıtmaq ərzaqların uzun müddət saxlanması üçün olduqca vacib bir üsul olub, xüsusilə də soyuducu texnologiyaları inkişaf etməmiş dövrlərdə insanların qida təminatında mühüm rol oynayıb. Bu gün də qaxac, bir çox bölgələrdə məşhur milli yeməklərin tərkib hissəsi kimi istifadə olunur və xüsusi bir dadı ilə seçilir. Qaxac hazırlamaq ənənəsi qida mədəniyyətimizin ayrılmaz bir hissəsidir və nəsildən-nəsil ötürülür.