Qaxılma sözü "qaxılmaq" felindən törəmiş bir isimdir. Sadəcə olaraq "qaxılmaq" əməlinin nəticəsi və ya halı kimi izah edilməməlidir. Daha dəqiq və geniş şəkildə izah etsək, qaxılma bir növ hərəkətsizlik, donuqluq, təəccüb və ya qorxu nəticəsində meydana gələn ani bir sərtləşmə, hərəkətsizliyə düşmə halıdır. Bu, yalnız fiziki bir hərəkətsizlik deyil, həm də emosional bir donuqluq və ya şok vəziyyətidir.
Qaxılma anında insanın bədəni sanki donur, əzələləri gərginləşir, hərəkət etmək qabiliyyəti müvəqqəti olaraq itirilir. Bu, qəfil bir qorxu, təəccüb, şok və ya çox güclü bir emosional təsir nəticəsində baş verir. Məsələn, qəfil bir səs, gözlənilməz bir hadisə və ya təhlükəli bir vəziyyət insanı qaxılda bilər. Qaxılma, bir növ özünü müdafiə mexanizminin təzahürü kimi də düşünülə bilər; sanki beyin təhlükəli vəziyyətdə reaksiya verməyə, hərəkət etməyə çalışmadan əvvəl bir anlığa "dondurmaq" qərarı verir.
Qaxılma ədəbiyyatda da tez-tez istifadə olunan bir ifadədir. Yazıçılar bu sözlə qəhrəmanın daxili vəziyyətini, təəccübünü, qorxusunu və ya şokunu daha canlı və təsirli şəkildə oxuculara çatdıra bilirlər. Qaxılma, sadəcə bir söz deyil, bir anın, bir duyğunun, bir vəziyyətin tam təsvirini verən güclü bir ifadə vasitəsidir.
Beləliklə, qaxılma sadəcə bir "donma" vəziyyəti deyil, mürəkkəb bir fiziki və emosional reaksiyanın nəticəsidir. O, insanın qəfil və güclü təsirlərə verdiyi maraqlı və çoxcəhətli bir reaksiyanın təcəssümüdür.