Qanqal (is. bot.) – Yarpağı tikanlı, özəyi şirəli və yeyilən, əsasən alaq kimi qəbul edilən bir bitki növüdür. Qanqal, adətən, sərt və tikanlı yarpaqları ilə tanınır. Bu tikanlar bitkinin özünü heyvanlardan və digər zərərvericilərdən qorumasına kömək edir. Bitkinin özəyi isə, xüsusilə yaş və sulu olduqda, şirin və xoş dadlı olur. Çox vaxt uşaqlar tərəfindən şirniyyat kimi yeyilir.
Qanqal, botanik baxımından, Xanthium cinsinə aid bitkiləri əhatə edir. Bu cinsə aid olan müxtəlif növlər mövcuddur və onların yayılma arealı genişdir. Bəzi növləri daha çox alaq kimi tanınıb məhsuldarlığa zərər yetirərkən, bəziləri isə daha az zərərli sayılır və hətta bəzi mədəniyyətlərdə müalicəvi bitki kimi istifadə olunur.
Qanqal bitkisinin çiçəklənmə dövrü yaz və yay aylarına təsadüf edir. Çiçəkləri kiçik və qeyri-adi görünüşlü olsa da, özünəməxsus bir gözəlliyi vardır. Bitkinin toxumları küləklə yayılır və asanlıqla yeni ərazilərdə kök salır. Bu səbəbdən qanqal tez-tez tarlalarda və bağlarda alaq kimi rast gəlinir.
Ədəbiyyatda da qanqal bitkisinin adı rast gəlinir. Misal üçün, İ. Əfəndiyevin əsərlərində qanqalların çiçəklənməsi təbiətin canlanması ilə əlaqələndirilir. Bu, qanqalın sadəcə alaq kimi deyil, həm də təbiətin bir parçası, mövsümi dəyişiklikləri əks etdirən bir element kimi qəbul edilməsini göstərir.