Qaradaban sözü Azərbaycan dilində əsasən "uğursuz", "bədşüküm", "ağırayaq" mənalarında işlənən bir sifətdir. Lüğətlərdəki qısa izahı sözün əsl mənasını tam əhatə etmir. Daha dəqiq desək, "qaradaban" sadəcə uğursuzluğu deyil, həm də bu uğursuzluğun yaratdığı mənfi təsiri, bədbəxtliyi, hətta bədxahlığı ifadə edir. Sözün kökündəki "qara" və "taban" hissələri birgə düşünüləndə "qara təməl", "qara əsas" kimi bir təsəvvür yaranır. Yəni, insanın həyatının, taleyinin qara, uğursuz bir əsas üzərində qurulduğu, bunun da onun davranışlarına və ətrafındakılara mənfi təsir etdiyi nəzərdə tutulur.
Misalda verilən "Elə Cahandar ağanın özü də sonradan, – qaradabansan, gələn kimi evimə qan saldın, – deyə mənim üstümə" cümləsində istifadə olunan "qaradaban" sözü sadəcə uğursuzluqdan deyil, daha çox Cahandar ağanın gəlişinin evə bəla, qan-qadal gətirdiyini, mənfi bir təsir yaratdığını vurğulayır. Burada söz, "bədbəxtlik gətirən", "fəlakətə səbəb olan" mənasında işlənmişdir.
Beləliklə, "qaradaban" sözü sadəcə bir lüğət mənasından daha çox ədəbi bir ifadə olaraq zəngin bir kontekstdə işlənir. O, insanın həyatındakı davamlı uğursuzluqları, bu uğursuzluqların yaratdığı mənfi təsiri və hətta bədxahlığı ifadə edən emosional yüklü bir sözdür. Sözün kökü və istifadəsindən görünür ki, bu mənfi təsir sadəcə təsadüfi deyil, dərin kökə malikdir.