Qaralıq sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "qara şeyin halı" kimi təqdim olunsa da, daha geniş və dəqiq bir izah tələb edir. Sadəcə "qara rəngin olması" deyil, həm də bu qaranlığın intensivliyini, dərəcəsini, səbəbini və təsirini əhatə edən bir anlayışdır.
Məsələn, "saçın qaralığı" ifadəsində qaralığın dərəcəsi önəmlidir. Qara saçlı biri üçün "qaralığı" ifadəsi sadəcə saç rəngini bildirsə də, əvvəllər açıq rəngli saçları olan birisi üçün "saçın qaralığı" təbii proses, boya ilə rənglənmə və ya digər səbəblərdən baş vermiş bir dəyişikliyi ifadə edər. Bu mənada, "qaralığı" bir transformasiya, bir dəyişiklik prosesini də göstərir.
Eyni şəkildə, "dərinin qaralığı" ifadəsi də çoxşaxəlidir. Günəş yanığı səbəbindən yaranan qırmızımtıl qaralığın "qaralığı" ilə, genetik olaraq qara dərili birinin "qaralığı" arasında əhəmiyyətli fərqlər vardır. Birinci halda, müvəqqəti bir vəziyyət, ikinci halda isə daimi bir xüsusiyyət ifadə olunur. Bundan əlavə, "dərinin qaralığı" bəzi xəstəliklərin əlaməti də ola bilər ki, bu da sözün mənasının tibbi aspektlərinə işarədir.
Beləliklə, "qaralığı" sözü sadəcə "qara rəngin olması" deyil, daha çox "qaranlıq və ya qara rəngin intensivliyi, dərəcəsi, səbəbi və təsiri" kimi daha dolğun bir məna daşıyır. Kontekstə görə mənası dəyişsə də, əsasında həmişə bir rəng dəyişikliyi, bir qaranlıqlaşma prosesi durur.