Qat-qarış sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında, əsasən görünüşün və ya vəziyyətin qarışıqlığını, nizamsızlığını, çaşqınlığını ifadə edir. Sadəcə "qarışıq" sözünün sinonimi deyil, daha çox bir şeyin qat-qat üst-üstə düşərək, ayrılmaz bir hal almasını, fərqli elementlərin bir-birinə hopub getməsini, ayrılamağın çətinliyini vurğulayır.
Misal olaraq, qatıq-qarışıq sənədlər yığını, qat-qarışıq bir küçə manzarası, qat-qarışıq hisslər kimi ifadələr bu sözün təsvir gücünü əyani şəkildə göstərir. "Qat-qarışıq" sözü sadəcə fiziki qarışıqlığı deyil, həm də mənəvi, emosional qarışıqlığı da ifadə edə bilir. Məsələn, "qəlbində qat-qarışıq duygular yaşayırdı" deyərkən, şəxsin sevinc, kədər, qorxu kimi müxtəlif hisslərin qarışığından keçdiyini nəzərdə tuturuq.
Lüğətlərdə "qat-qarışıq"ın "qarışıq"ın sinonimi kimi izah olunmasına baxmayaraq, "qat-qarış" sözündəki "qat" mənasının vurğulanması, qarışıqlığın daha intensiv, daha çox təbəqəli olduğunu ifadə edir. Bu, sözün daha obrazlı və təsirli olmasını təmin edir. Beləliklə, "qat-qarış" sadəcə qarışıqlığı deyil, qarışıqlığın dərinliyini, mürəkkəbliyini və çözülməsinin çətinliyini də əks etdirir.
Verilən misal cümlədəki "qat-qarış olmuş kağızlar" ifadəsi də bu mənanı gözəl təsvir edir. Kağızların sadəcə qarışıq deyil, üst-üstə düşərək, birləşərək ayrıla bilməyəcək vəziyyətə düşdüyünü əks etdirir. Bu, həm də katibin çətin vəziyyətini, işlərinin çoxluğunu və nizamsızlığını oxucuya daha aydın şəkildə çatdırır.