Qatranlamaq felinin əsas mənası, bir səthi sudan, nəmdən və ya çürümədən qorumaq məqsədilə qatranla örtməkdir. Bu, sadəcə bir şeyin üzərinə qatran çəkmək hərəkətini ifadə etməkdən daha çoxdur. Qatranlama prosesi, materialın tərkibinə və istifadə məqsədinə uyğun olaraq müxtəlif üsulların tətbiqini əhatə edə bilər; qatranın növü, sürülmə üsulu, qatların sayı və s. amillər nəzərə alınır.
Tarixən, qatranlama əsasən dənizçilikdə geniş yayılmışdır. Qayıqların, gəmilərin və digər su nəqliyyat vasitələrinin taxta hissələrinin qorunması üçün qatranlama həyati əhəmiyyət kəsb edirdi. Qatran, taxtaya hoparaq onu suyun mənfi təsirlərindən (çürümə, şişmə) qoruyur, gəminin ömrünü uzadırdı. Bu proses yalnız suya davamlılığı təmin etmirdi, həm də ağacın zərərvericilərdən qorunmasına kömək edirdi.
Lakin qatranlama yalnız gəmiqayırmada deyil, digər sahələrdə də tətbiq olunmuşdur. Məsələn, taxta binaların, dam örtüklərinin, su quyularının və digər su ilə təmasda olan quruluşların qorunması üçün də istifadə edilmişdir. Qatranın növündən asılı olaraq, qatranlama nəticəsində əldə edilən qoruyucu təbəqənin xüsusiyyətləri də dəyişirdi.
Müasir dövrdə, sintetik materialların geniş yayılması ilə qatranlama daha az istifadə olunur. Lakin, ənənəvi üsulların bəziləri hələ də bəzi sahələrdə tətbiq olunur və qatranlama öz əhəmiyyətini qoruyub saxlayır. Xüsusilə, antik əşyaların və tarixi abidələrin təmirində, eləcə də bəzi ənənəvi sənət növlərində (məsələn, səbətçilikdə) qatranlama hələ də mühüm rol oynayır.
Yekun olaraq, qatranlama yalnız bir hərəkət deyil, uzun tarixə malik, müxtəlif texnologiyaların tətbiqini özündə birləşdirən bir prosesdir. Bu proses, materialların qorunmasında və müxtəlif sahələrdə praktiki əhəmiyyətə malikdir.