Qazıntı (is. cəm: qazıntılar) - Yer qabığının dərinliklərindən müxtəlif üsullarla (əsasən qazma yolu ilə) çıxarılan, təbii halda yerləşən və insan tərəfindən müəyyən məqsədlər üçün istifadə olunan mineral yataqları və ya faydalı qazıntı yataqlarının ümumi adıdır. Bu, sadəcə torpaqdan çıxarılan maddələr deyil, təbiətin milyon illər ərzində formalaşdırdığı, unikal kimyəvi və fiziki xüsusiyyətlərə malik olan geoloji təşkilatlardır.
Qazıntılar tərkibinə görə müxtəlif olur: bəziləri tək bir mineral növündən (məsələn, kvars, qrafit), bəziləri isə bir neçə mineralın qarışığından (məsələn, filizlər) ibarət ola bilər. Onların iqtisadi əhəmiyyəti istifadə sahələrinin genişliyi ilə müəyyən olunur: metallurgiyada, tikintidə, kimya sənayesində, enerji istehsalında və s. Bir çox qazıntı növü, xüsusən filizlər, qiymətli metallar və ya digər dəyərli komponentlərin çıxarılması üçün emal olunur. Bu emal prosesləri çox zaman mürəkkəb texnologiyalar və xüsusi avadanlıqlar tələb edir.
Qazıntıların əmələ gəlməsi geoloji proseslərlə bağlıdır və onların yerləşməsi coğrafi mövqeyə görə fərqlənir. Bəzi qazıntılar səthə yaxın yerləşərək aşkar edilməsini asanlaşdırır, digərləri isə dərinliklərdə yerləşir və onların çıxarılması daha mürəkkəb və bahalı olur. Qazıntılar hasilatının ətraf mühitə təsiri böyükdür və ekoloji problemlər yarada bilər. Buna görə də qazıntı hasilatı prosesində ətraf mühiti qorumaq üçün müəyyən standartlara riayət olunması vacibdir.
Qazıntılar sadəcə sənaye üçün xammal deyil, həm də tarixi, elmi və mədəni baxımdan qiymətlidir. Onlar Yer kürəsinin geoloji tarixi, təkamülü və təbii ehtiyatları haqqında dəyərli məlumatlar verir. Qazıntılar haqqında tədqiqatlar geologiya, mineralogiya və geokimya kimi elmlərin inkişafına əhəmiyyətli töhfələr verir. Beləliklə, qazıntılar təbii ehtiyatların vacib tərkib hissəsi, elm və texnikanın inkişafının mühüm amili və insan həyatında mühüm rol oynayan bir qrup maddəni təmsil edir.