izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qeyri-bərabər sözü Azərbaycan dilində bir neçə mənada işlənir və əsasən iki əsas istiqamətdə təsvir oluna bilər: kəmiyyətkeyfiyyət baxımından bərabərsizliyi bildirir.

Kəmiyyət baxımından, "qeyri-bərabər" sözü iki və ya daha çox şeyin ölçü, miqdar, həcm və ya say baxımından fərqli olduğunu göstərir. Məsələn, "qeyri-bərabər paylama", "qeyri-bərabər bölgü" və ya "qeyri-bərabər miqdarda" ifadələri bu mənanı əks etdirir. Bu halda, bərabərsizliyin dərəcəsi müəyyən olunmaya bilər, sadəcə olaraq bərabərlik olmadığı vurğulanır. Bir çox riyazi əməliyyatlar da bu prinsipi əsas götürür.

Keyfiyyət baxımından isə "qeyri-bərabər" sözü iki və ya daha çox şeyin keyfiyyət xüsusiyyətlərinin fərqli olduğunu, bir-birinə uyğun gəlmədiyini bildirir. "Qeyri-bərabər inkişaf" ifadəsi bunun bariz nümunəsidir. Burada, inkişafın müxtəlif sahələrindəki fərqlər, qeyri-bərabərliyi yaradır. Bundan əlavə, "qeyri-bərabər mübarizə", "qeyri-bərabər rəqabət" kimi ifadələrdə isə güc, imkan və ya şans baxımından fərq nəzərdə tutulur.

Sözün sifət və ya zərf kimi işlənməsi mənasını dəyişdirmir, sadəcə olaraq cümlədəki rolunu müəyyənləşdirir. Hər iki halda da əsas məna, bərabərsizliyin mövcudluğudur. Misal üçün, "Qeyri-bərabər döyüşdən qalib çıxa bilməyəcəklərini başa düşdükdən sonra..." cümləsində "qeyri-bərabər" zərfi döyüşün şərtlərinin bərabər olmadığını, bir tərəfin digərindən üstün olduğunu göstərir.

Ümumiyyətlə, "qeyri-bərabər" sözü həm kəmiyyət, həm də keyfiyyət baxımından bərabərsizliyi bildirmək üçün geniş istifadə olunan, mənası kontekstdən asılı olaraq dəqiqləşən bir sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz