Qeyri-fəal sözü ərəb mənşəli olub, "fəal olmayan", "passiv" mənasını verir. Lakin bu tərif, sözün zəngin məna çalarlarını tam əks etdirmir. Sadəcə "fəaliyyət göstərməyən" demək kifayət etmir.
Qeyri-fəal, fəallığın tam əksidir. Fəal olan bir varlıq, canlı və ya proses enerjiyə, hərəkətə və təsirə malikdir. Qeyri-fəal isə bu xüsusiyyətlərdən məhrumdur, susqun, hərəkətsiz, təsirsizdir. Bu, həm fiziki, həm də mənəvi olaraq baş verə bilər. Məsələn, qeyri-fəal vulkan, uzun müddət püskürməyən vulkanı bildirir; qeyri-fəal bir şəxs isə, təşəbbüskar olmayan, maraqsız, həyata laqeyd yanaşan bir insanı təsvir edə bilər.
Sözün istifadə sahəsi genişdir. Texnologiyanın inkişafı ilə birlikdə "qeyri-fəal hesab" kimi maliyyə terminologiyasında da rast gəlinir. Elmdə "qeyri-fəal maddə" kimi terminlərlə qarşılaşırıq. Burada qeyri-fəal, kimyəvi reaksiyalarda iştirak etməyən və ya özünü göstərməyən maddələri ifadə edir.
Qeyri-fəal sözünün mənasını daha yaxşı anlamaq üçün onun antonimi olan "fəal" sözünü nəzərə almaq vacibdir. Fəal insan hərəkətli, enerjili, təşəbbüskar, həyata qarışan bir insandır. Qeyri-fəal isə tam əksinə, bu xüsusiyyətlərdən məhrumdur. Lakin, bu, həmişə mənfi bir məna ifadə etmir. Bəzən qeyri-fəal olmaq, sakitlik, düşüncəyə dalmaq, özünü yeniləmək mənasına gələ bilər.
Beləliklə, "qeyri-fəal" sözü sadəcə "fəal olmayan" deyil, daha geniş və çoxcəhətli bir mənaya malikdir. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.