Qeyri-münbitlik termini, əsasən torpaqla bağlı istifadə olunan bir söz olub, bərəkətsizliyi, məhsuldarlığın olmamasını və ya çox aşağı səviyyədə olmasını ifadə edir. Sadəcə "torpaq bərəkətsizdir" deməkdən fərqli olaraq, qeyri-münbitlik daha geniş bir məna kəsb edir. Bu, yalnız məhsuldarlığın azlığını deyil, həm də torpağın müxtəlif səbəblərdən bitki örtüyünü qidalandırmaq qabiliyyətinin zəifliyini ifadə edir.
Qeyri-münbitlik müxtəlif amillərdən qaynaqlana bilər. Məsələn, torpağın kimyəvi tərkibinin yoxsulluğu (az miqdarda qida maddələri), suvarma sisteminin olmaması və ya qeyri-kafi olması, eroziya nəticəsində torpaq qatının nazikləşməsi, duzluluq, şoranlıq, torpağın fiziki xüsusiyyətlərinin (məsələn, sıxlığı, su keçirmə qabiliyyəti) əlverişsiz olması və ya mənfi antropogen təsirlər (məsələn, çirklənmə, narahatedici meşə təsərrüfatı) qeyri-münbitliyin əsas səbəbləri arasındadır.
Qeyri-münbitlik yalnız kənd təsərrüfatı kontekstində deyil, daha geniş mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, bir mühitin həyat üçün əlverişsiz olması, inkişafın əngəllənməsi də qeyri-münbitlik kimi təsvir edilə bilər. Bu mənada, qeyri-münbitlik sosial, iqtisadi və ya mədəni sahələrdə də özünü göstərə bilər. Məsələn, qeyri-münbit bir sosial mühit, insan inkişafı üçün əlverişsiz şərtlər yarada bilər.
Qeyri-münbitliyin aradan qaldırılması üçün müxtəlif tədbirlər görülə bilər. Bu tədbirlər torpağın xüsusiyyətlərindən və qeyri-münbitliyin səbəbindən asılıdır. Bunlara torpaqların gübrələnməsi, suvarma sistemlərinin təkmilləşdirilməsi, eroziyaya qarşı mübarizə, meşəbərpa tədbirləri, ətraf mühitin qorunması və davamlı əkinçilik üsullarının tətbiqi daxildir.