Qeyri-mütənahilik

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qeyri-mütənahilik termini, köhnə Azərbaycan dilində daha çox işlənmiş olsa da, müasir dilçilikdə də öz aktuallığını qoruyub saxlayır. Əsas mənası "sonsuzluq" və "intəhasızlıq" olaraq təyin olunsa da, bu anlayış sadəcə "sonu yoxdur" mənasından daha geniş bir konteksti əhatə edir.

Qeyri-mütənahilik, həm fiziki, həm də metafiziki aləmlərdə mövcud olan bir anlayışdır. Fiziki aləmdə kainatın sonsuzluğu, zamanın sonsuz davam etməsi, atomların bölünməsinin nəzəri olaraq sonsuza qədər davam edə bilməsi kimi misallar göstərilə bilər. Bu kontekstdə, qeyri-mütənahilik, kəmiyyətcə ölçülməz, sərhədsizliyi ifadə edir.

Ancaq qeyri-mütənahilik yalnız kəmiyyət məsələsi deyil. Metafiziki anlamda, insanın düşüncə və xəyal gücünün sərhədsizliyi, ruhun ölümsüzlüyü və ya ilahi varlığın sonsuzluğu da qeyri-mütənahilik anlayışı ilə bağlıdır. Bu baxımdan, qeyri-mütənahilik keyfiyyətcə də sonsuzluğu, sınırsızlığı və bitməzliyi təmsil edir.

Riyaziyyatda da qeyri-mütənahilik çox mühüm rol oynayır. Sonsuzluq anlayışı, riyazi modellərin qurulmasında, hesablamalarda və müxtəlif nəzəriyyələrin inkişafında əsas rol oynayır. İnteqral hesablamaları, sonsuz cəmləmələr və limit anlayışı kimi riyazi konsepsiyalar qeyri-mütənahilik anlayışına əsaslanır.

Beləliklə, qeyri-mütənahilik sadəcə "sonu-axırı yoxdur" mənasından daha çox, həm kəmiyyət, həm də keyfiyyət baxımından sonsuzluğu, sərhədsizliyi və bitməzliyi ifadə edən, müxtəlif sahələrdə geniş tətbiq olunan mürəkkəb bir anlayışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz