Qeyri-mütənasiblik: Bir şeyin və ya hadisənin digər bir şeylə və ya gözləntilərlə uyğunsuzluğu, proporsional olmaması vəziyyətidir. Bu, sadəcə bir-birinə uyğun gəlməməkdən daha geniş bir anlayışdır. Qeyri-mütənasiblik, müxtəlif ölçülər, miqdarlar, keyfiyyətlər və ya nisbətlər arasında mövcud olan uyğunsuzluqları əhatə edir.
Məsələn, bir insanın boyu ilə çəkisi arasındakı fərq qeyri-mütənasiblik ola bilər. Əgər bir insanın boyu hündür, lakin çəkisi çox aşağıdırsa, bu qeyri-mütənasibliyin bir nümunəsidir. Eynilə, bir bina layihəsinin maliyyə planı ilə tikinti xərcləri arasındakı böyük fərq də qeyri-mütənasiblik kimi qiymətləndirilə bilər. Bununla yanaşı, qeyri-mütənasiblik daha mürəkkəb sosial, iqtisadi və ya ətraf mühit hadisələrində də özünü göstərə bilər.
Qeyri-mütənasibliyin səbəbləri müxtəlifdir və kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Planlaşdırmanın çatışmazlığı, gözlənilməz hadisələr, qeyri-bərabər paylanma və ya qüsurlu sistemlər qeyri-mütənasibliyə səbəb ola bilər. Qeyri-mütənasiblik həm də estetik baxımdan xoşagəlməz ola bilər, məsələn, bir memarlıq əsərinin ayrı-ayrı hissələrinin bir-birinə uyğun gəlməməsi.
Qeyri-mütənasibliyin təsirləri də çox müxtəlifdir. Kiçik qeyri-mütənasibliklər əhəmiyyətsiz ola bilərsə də, böyük qeyri-mütənasibliklər ciddi problemlərə, hətta fəlakətlərə səbəb ola bilər. Buna görə də, qeyri-mütənasibliyin aşkarlanması və düzəldilməsi bir çox sahədə vacibdir.
Qısacası, qeyri-mütənasiblik, sadəcə uyğunsuzluq deyil, həm miqdar, həm keyfiyyət, həm də nisbət baxımından bir balanssızlığın ifadəsidir. Bu balansızlıq, həyatın müxtəlif sahələrində rast gəlinən və ciddi nəticələrə səbəb ola bilən bir fenomendir.