izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qərbli sözü Azərbaycan dilində iki mənada işlənir: isimlə və sifətlə. İsimlə işləndiyi zaman Qərb ölkələrindən birində anadan olub böyümüş və yaşayan şəxs deməkdir. Bu, sadəcə coğrafi mənsubiyyətə işarə edir və vətəndaşlıq statusunu, milliyyətini və ya mədəniyyətini birmənalı şəkildə müəyyənləşdirmir. Belə ki, Qərb ölkələrində yaşayan insan müxtəlif milliyyət və mədəniyyətlərdən ola bilər.

Sifət kimi istifadə olunduqda isə Qərb ölkələrinə aid olan, Qərb mədəniyyətinə, həyat tərzlərinə, dəyərlərinə malik olan mənasını verir. Bu halda, söz daha çox Qərb dünyasının təmsil etdiyi ideyalar, siyasi sistemlər və ya həyat tərzi ilə əlaqələndirilir. Məsələn, “qərbli düşüncə tərzi” deyərkən Qərb dünyasında yayılmış rasionallığa, individualizmə, demokratiyaya və s. istinad edilir.

Qərbli anlayışı zaman və məkanda dəyişkən bir anlayışdır. Tarix boyu Qərb coğrafiyası və Qərb mədəniyyəti müəyyən sərhədlər daxilində dəyişmiş, genişləmiş və ya daralmışdır. Buna görə də “qərbli” anlayışının dəqiq tərifi məzmununa və kontekstinə görə dəyişə bilər. Məsələn, tarixi kontekstdə “qərbli” Avropanın müəyyən bölgələrini, müasir kontekstdə isə daha geniş bir coğrafi ərazini əhatə edə bilər.

Nümunə cümlələrdə də göründüyü kimi, “Qərbli qonaq” deyərkən yalnız coğrafi mənsubiyyətinə diqqət çəkilir. Lakin “qərbli düşüncə tərzi” kimi ifadələrdə mədəniyyət və ideologiyanın üstünlüyü ön plana keçir. Ona görə də, “qərbli” sözünün mənasını tam dəqiqləşdirmək üçün kontekstin nəzərə alınması vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz