Qəsr (ər. قصر - qasrun) sözü Azərbaycan dilində əsasən möhtəşəm, böyük və möhkəm tikilmiş saray, şah sarayı mənasında işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "imarət, padşah sarayı" kimi qısa izahı olsa da, qəsrin mənası daha geniş və zəngindir. Tarixi konteksdə qəsr sadəcə bir yaşayış yeri deyil, həm də hakimiyyətin, gücün və sərvətin simvoludur. Qəsrin memarlığı, bəzəyi və yerləşdiyi mövqe hökmdarın nüfuzunu və dövlətin gücünü əks etdirirdi.
Qəsrlər, adətən, möhkəm müdafiə qurğuları ilə əhatə olunmuş, yüksək divarlar, müdafiə bürcləri və dərin xəndəklərə malik idi. Bu, həm düşmənlərdən qorunma, həm də hökmdarın təhlükəsizliyini təmin edirdi. İçəridə isə zəngin bəzəkli otaqlar, geniş həyətlər, bağlar və fəvvarələr yer alırdı. Qəsrlər yalnız hökmdar ailəsinin məskən yeri deyil, həm də dövlət işlərinin aparıldığı, ədliyyənin həyata keçirildiyi, rəsmi qəbulların və mərasimlərin təşkil olunduğu mərkəzlər idi.
Misal olaraq, mətnimizdə Şah Abbasın qəsrində öz məhbubəsi ilə söhbət etməsi, qəsrin həm şəxsi həyatın, həm də dövlət işlərinin mərkəzi olduğunu göstərir. Bu, qəsrin sadəcə bir bina deyil, bir dövrün, bir tarixin simvolu olduğunu vurğulayır. Qəsrlə bağlı tarixi hekayələr, əfsanələr və ədəbi əsərlər bu məkanda yaşanan hadisələri, əhval-ruhiyyəni və o dövrün sosial-siyasi həyatını anlamağımıza kömək edir. Beləliklə, qəsr sözünün arxasında sadə bir yaşayış binasından çox daha geniş və dərin bir məna yatır.